Willem van Oranje in Prinsenhof te Delft

Standbeeld bij Prinsenhof

In de tuin van het Prinsenhof in Delft staat een standbeeld van Willem van Oranje. De prins werd in het Prinsenhof neergeschoten door Balthasar Gerards. Enkele kogelgaten in de wand bij het trappenhuis in de Prinsenhof herinneren aan deze moord.

Vogelvrij

In maart 1580 verklaarde koning Filips II Willem van Oranje vogelvrij. Aan de moordenaar van Willem van Oranje werd een vergoeding in het vooruitzicht gesteld: 25.000 Spaanse escudos, een adellijke titel en vrijstelling van vervolging. Op 18 maart 1582 pleegde Jean Jaureguy in Antwerpen een mislukte moordaanslag op de prins. De kogel raakte prins Willem van Oranje in de nek, onder het linker oor, maar richtte geen onherstelbare schade aan. Jaureguy werd ter plekke met een zwaard doorstoken door een ridder uit het gevolg van de prins en vervolgens gedood door de bewakers.

Prinsenhof

Moord in Delft

Balthasar Gerards ging op 10 juli 1584 rond het middaguur naar de Prinsenhof in Delft. De prins had op dat moment geen tijd voor hem. Er werd een afspraak gemaakt: Willem van Oranje zou Gerards na het middagmaal ontmoeten. Toen de prins met Rombertus van Uylenburgh, Cornelis van Aerssen en andere getrouwen de eetzaal verliet, schoot Balthasar Gerards hem van dichtbij in de borst en in de zij. Gerards vluchtte na zijn daad de Prinsenhof uit, maar kon al snel gegrepen worden. De moordenaar werd in de gevangenis gefolterd. Drie dagen later werd hij ter dood veroordeeld. De door koning Filips II in het vooruitzicht gestelde beloning werd nooit uitgekeerd aan de nabestaanden van Balthasar Gerards, want de vergoeding zou komen uit de nalatenschap van Willem van Oranje. Filips II kon daar echter niet over beschikken.

Laatste woorden

Voor hij overleed zou de prins nog enkele volzinnen uitgesproken hebben: "Heere Godt weest mijn siele ghenadich, ick ben seer gequetst. Heere Godt weest mijn siele, ende dit arme volck ghenadich." Over deze laatste woorden is veel geschreven. Sommige wetenschappers betwijfelen of de prins nog iets gezegd kan hebben. Zij denken dat Willem van Oranje op slag dood moet zijn geweest. Hoe dan ook: deze laatste woorden zijn bijna te mooi om waar te zijn.

Standbeeld

Het standbeeld van Willem van Oranje in de tuin van de Prinsenhof werd gemaakt door Auke Hettema (1927-2004). Hij kreeg zijn opleiding aan de Rijksakademie van beeldende kunsten in Amsterdam. Het beeld van Willem de Zwijger was een van zijn laatste creaties. Op de sokkel staan de woorden 'stantvastich is gebleven mijn hert in teghenspoet'. Het monument in de Prinsenhof werd in 2003 onthuld door koningin Beatrix. Hettema overleed een jaar later, op 76-jarige leeftijd.

PS

Wie leest weet meer en begrijpt beter. In onze gewaardeerde nieuwsbrief schenken wij regelmatig aandacht aan de Tachtigjarige Oorlog. Lees Tachtigjarige Oorlog als u meer wilt weten over de oorlog van de Nederlandse gewesten tegen Spanje en het ontstaan van Nederland.

Ontvang elke werkdag gratis geschiedenis per e-mail

Geschiedenis Nederland

Geschiedenis Nederland
Tachtigjarige Oorlog

De Tachtigjarige Oorlog was niet alleen de langstdurende oorlog in de Nederlanden, maar ook de belangrijkste, want de Nederlandse gewesten keerden zich af van het Habsburgse bestuur en daardoor ontstond de zelfstandige staat Nederland. In de Tachtigjarige Oorlog vonden een groot aantal belegeringen en veldslagen plaats. De belangrijkste worden besproken in het 'Tachtigjarige Oorlog 1568-1648: de opstand en het ontstaan van Nederland'. Ook de belangrijkste veldheren, zowel aan Spaanse als aan Nederlandse zijde, zijn te vinden in deze uitgave.
Tachtigjarige Oorlog


Lees over de belangrijke episodes uit onze vaderlandse geschiedenis.

'Door de Nederlandse geschiedenis' is een bundeling van de beste artikelen van Ruud van Capelleveen over de geschiedenis van Nederland.
Door de Nederlandse geschiedenis

Betrouwbare informatie kost veel tijd en geld, maar dankzij onze populaire producten heeft u op onze website toch gratis toegang.