Willem Einthoven (1860-1927)

Nobelprijswinnaar

De Nederlandse arts Willem Einthoven is de uitvinder van de snaargalvanometer, waarmee elektrocardiogrammen (ECG) vervaardigd konden worden. Hij werd hiervoor in 1924 onderscheiden met de Nobelprijs voor Geneeskunde. Het elektrocardiogram is nu bijna niet meer weg te denken. Hiermee wordt de activiteit van de hartspier geregistreerd.

Utrecht

Willem Einthoven werd op 21 mei 1860 geboren in Semarang op Java. Hij was de zoon van een legerarts. Zijn moeder, Louise Maria Mathilde Caroline de Vogel, keerde na de dood van vader met haar zes kinderen terug naar Nederland. Willem behaalde in 1878 het einddiploma aan de hbs in Utrecht.

Stereoscopie

Aanvankelijk wilde Einthoven oogarts worden. Hij studeerde aan de universiteit in Utrecht onder Franciscus Cornelis Donders en kreeg grote interesse voor natuurkunde. Zijn leermeesters waren onder meer C.H.D. Buys Ballot en W. Koster. Willem Einthoven studeerde in 1885 cum laude af bij de oogarts Herman Snellen met het proefschrift 'Stereoscopie door kleurverschil'. Hij werd in januari 1886 in Amsterdam tot arts bevorderd.

Universiteit van Leiden

Willem Einthoven werd in 1886 benoemd tot hoogleraar in de fysiologie en histologie aan de universiteit van Leiden. Aan het einde van de negentiende eeuw was al bekend dat de hartslag gepaard ging met kleine elektrische stromen, maar er bestonden geen instrumenten om dit verschijnsel nauwkeurig te meten. Men gebruikte hiervoor een capillaire elektrometer.

Snaargalvanometer

Einthoven vond dat te omslachtig en ging op zoek naar een betere methode. Hij gebruikte de galvanometer van Marcel Deprez en Jacques-Arsène d'Arsonval om zijn eigen snaargalvanometer te ontwikkelen. In 1903 publiceerde hij het resultaat van zijn onderzoek. Eenentwintig jaar later kreeg hij de Nobelprijs voor Geneeskunde.

Essentieel hulpmiddel

Zijn eerste apparaat was erg groot. Het kon niet naast het bed van de patiënt geplaatst worden. Einthoven bracht de meetgegevens van de patiënt daarom met een telefoonlijn over naar de snaargalvanometer. Het apparaat werd later kleiner en het elektrocardiogram van Willem Einthoven is nog altijd een essentieel hulpmiddel voor de cardioloog.

Overlijden

Einthoven bleef een bescheiden man, maar hij heeft wel veel gedaan om de internationale contacten op zijn studiegebied te bevorderen. In 1925 vond de eerste buitenlandse bijeenkomst van de Physiological Society uit Londen in het Leidse laboratorium plaats. Hij was erelid van verschillende academies, zoals de Physiological Society en de Royal Society in Londen. Hij werd ook erelid van de Koninklijke Academie van Wetenschappen in Stockholm. Willem Einthoven overleed op 28 september 1927 op 67-jarige leeftijd in het Diaconessenhuis te Leiden.

PS

Wie leest weet meer en begrijpt beter. In onze gewaardeerde nieuwsbrief staan veel tips en wetenswaardigheden over de geschiedenis en de cultuur van Nederland waar u echt iets aan heeft. Lees Door de Nederlandse Geschiedenis en Leven in de delta als u meer wilt weten over de geschiedenis van Nederland.

Ontvang elke werkdag gratis geschiedenis per e-mail

Geschiedenis Nederland

Geschiedenis Nederland
Wetenschap in Nederland

Leven in de delta is een aantrekkelijke geschiedenisbundel en een reis door de tijd en door Nederland. U ziet Nederland door de ogen van een liefhebber van geschiedenis: beleef het verleden van ons land aan de hand van opzienbarende feiten en mooie verhalen.
Leven in de delta


Lees over de belangrijke episodes uit onze vaderlandse geschiedenis.

'Door de Nederlandse geschiedenis' is een bundeling van de beste artikelen van Ruud van Capelleveen over de geschiedenis van Nederland.
Door de Nederlandse geschiedenis

Betrouwbare informatie kost veel tijd en geld, maar dankzij onze populaire producten heeft u op onze website toch gratis toegang.