Turf

Brandstof

In Noord-Europa werd turf vanaf de middeleeuwen gebruikt als brandstof toen ons land grotendeels ontbost was. Turf werd als vervanging voor hout gebruikt; niet alleen in de kachels van de woningen, maar ook bij nijverheid en industrie. Hiervoor werden veengebieden afgegraven waardoor plassen ontstonden.

Ontstaan

Turf ontstaat op dezelfde wijze als steenkool en aardolie. Deze brandstoffen bestaan uit plantaardig materiaal dat wordt gevormd in ondiepe kustzeeën of in vennen en moerasgebieden. De gedeeltelijk vergane plantenresten worden overdekt met lagen zand en veranderen tenslotte in een min of meer vast materiaal. In tegenstelling tot steenkool en aardolie is turf in een nabij verleden gevormd en bestaat deze brandstof vooral uit mossen en kleinere moerasplanten.

Ontginning

In de middeleeuwen speelden kloosters een belangrijke rol bij de ontginning van veengebieden. Een voorbeeld hiervan is de ontginning bij Veenendaal. Bisschop David van Bourgondië liet de naar hem genoemde Bisschop Davidsgrift aanleggen om de gewonnen turf naar Utrecht te vervoeren. In de zeventiende eeuw waren het vooral particulieren en stadsbesturen die zich bezighielden met de ontginning van veengebieden. Ook daar werden kanalen aangelegd om turf uit de veengebieden af te voeren.

Plaggenhut

Turf werd ook gebruikt als bouwmateriaal. Vooral in arme gebieden zoals de Peel in Noord-Brabant en in de provincies Groningen en Drenthe bouwde men kleine huisjes van turf. Dergelijke huisjes worden plaggenhutten genoemd. Plaggenhutten werden eeuwenlang gebruikt als onderkomens voor de veenarbeiders. Een voorbeeld van een plaggenhut staat in het Nederlands Openluchtmuseum in Arnhem. De plaggenhut in Arnhem stond oorspronkelijk in Onstwedde, een dorp in de omgeving van Stadskanaal.

PS

Wie leest weet meer en begrijpt beter. In onze gewaardeerde nieuwsbrief staan veel tips en wetenswaardigheden over de geschiedenis en de cultuur van Nederland waar u echt iets aan heeft. Lees Door de Nederlandse Geschiedenis als u meer wilt weten over de geschiedenis van Nederland.

Ontvang elke werkdag gratis geschiedenis per e-mail

Geschiedenis Nederland

Geschiedenis Nederland

Leven in de delta is een aantrekkelijke geschiedenisbundel en een reis door de tijd en door Nederland. U ziet Nederland door de ogen van een liefhebber van geschiedenis: beleef het verleden van ons land aan de hand van opzienbarende feiten en mooie verhalen.
Leven in de delta


Lees over de belangrijke episodes uit onze vaderlandse geschiedenis.

'Door de Nederlandse geschiedenis' is een bundeling van de beste artikelen van Ruud van Capelleveen over de geschiedenis van Nederland.
Door de Nederlandse geschiedenis

Betrouwbare informatie kost veel tijd en geld, maar dankzij onze populaire producten heeft u op onze website toch gratis toegang.