Steenfabriek de Panoven in Zevenaar

De Panoven

De steenoven de Panoven in Zevenaar is de laatst overgebleven zigzagsteenoven van ons land. De voormalige steenfabriek is niet meer in gebruik, maar u kunt hier nog wel zien hoe dat vroeger ging. Water heeft hier het karakteristieke landschap geschapen. Water en klei zijn de belangrijkste ingrediënten voor de productie van bakstenen en dakpannen.

Geschiedenis

De steenoven en de daarachter gelegen droogloods staan op de Rijksmonumentenlijst onder de noemer Industrieel Erfgoed. Vanaf 1865 stond op het terrein aan de Panovenweg in Oud-Zevenaar een pannenbakkerij, maar er werden ook drainagebuizen en bakstenen gebakken. In 1926 werd de huidige zigzagoven gebouwd. Dit gebeurde door H.G.H. Wiegerinck, die het bedrijf in 1919 had gekocht. Ambachtelijke baksteen voor de particuliere huizenmarkt werd het hoofdproduct.

Industrieel erfgoed

Wiegerinck baseerde zijn steenoven op het ontwerp van ingenieur Friedrich Hoffmann en stadsarchitect A. Licht. "Hoffmann en Licht gingen uit van het principe dat om de ontworpen tunneloven de opgewekte warmte kan worden overgebracht op de nog niet gebakken stenen," schreef Rien van den Heuvel in zijn boek 'Leve de Liemers'. De Panoven werd een ovale constructie met de oven in het midden. De stenen die klaarstonden werden bij dit productieproces alvast opgewarmd. Dit scheelde veel energie: "Hierdoor konden de stenen worden gebakken met slechts een derde deel van de energie die nodig was bij het stenenbakken in veldovens."

Baksteenmuseum

Voor de Panoven is naast Wiegerinck ook Kruitwagen een belangrijke naam. J.F. Kruitwagen trad in 1921 in dienst van Wiegerinck. Kruitwagen werd in 1934 eigenaar van de Panoven. Tot 1983 werd op ambachtelijke wijze geproduceerd in de ronde steenoven. De familie Kruitwagen bleef ook in latere jaren betrokken bij de Panoven. Wim Kruitwagen deed er alles aan om de oorspronkelijkheid van het geheel in stand te houden.
Op het terrein bij de steenoven en de verschillende droogloodsen is ook een Baksteenmuseum ingericht met een tentoonstelling van bakstenen en dakpannen van de Romeinse tijd tot het heden. In de loop van de jaren paste de uitbater zich aan. Het werd een buitengoed, waar u kunt kiezen uit talrijke arrangementen.

PS

Wie leest weet meer en begrijpt beter. In onze gewaardeerde nieuwsbrief schenken wij regelmatig aandacht aan de mooiste plaatsen en monumenten in Gelderland. Lees de interessante uitgave Gelderland: Geschiedenis en bezienswaardigheden om meer te weten te komen over de mooiste provincie van Nederland.

Ontvang elke werkdag gratis geschiedenis per e-mail

Geschiedenis Nederland

Geschiedenis Nederland
Geschiedenis Gelderland
Geschiedenis van de Liemers

Deze uitgave over Gelderland van Ruud van Capelleveen is zeker niet saai te noemen. Gelderland heeft een rijke geschiedenis en ook landschappelijk veel te bieden. De auteur informeert u op onderhoudende wijze over de geschiedenis en wetenswaardigheden van de honderdvijftig meest interessantste plaatsen in Gelderland.
Bezienswaardigheden in Gelderland


Lees over de belangrijke episodes uit onze vaderlandse geschiedenis.

'Door de Nederlandse geschiedenis' is een bundeling van de beste artikelen van Ruud van Capelleveen over de geschiedenis van Nederland.
Door de Nederlandse geschiedenis

Betrouwbare informatie kost veel tijd en geld, maar dankzij onze populaire producten heeft u op onze website toch gratis toegang.