Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden

Machtige handelsnatie

De Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden was in de zeventiende eeuw een van de machtigste landen van de wereld. Deze eeuw wordt niet voor niets de Gouden Eeuw genoemd. Door de wereldhandel was er veel welvaart. Kunst en wetenschap kwamen tot grote bloei.

Moord Willem van Oranje

Willem van Oranje werd in 1584 door Balthasar Gerards in Delft vermoord. Zijn opvolging was niet geregeld. De opstandige provincies waren nog steeds in oorlog met Spanje en vroegen Elizabeth van Engeland om hulp. Zij stuurde Robert Dudley, de graaf van Leicester om de opstand in de Nederlanden te leiden. Leicester maakte zich al snel onbemind in de belangrijkste provincies. In 1587 keerde hij voorgoed terug naar Engeland. Een jaar later besloot men op basis van de Deductie Van Vrancken geen vorst meer aan te stellen: de macht ging naar de Staten en hiermee was de Republiek een feit.

Holland

De financiële positie van Holland was sterk. De Republiek kreeg, mede dankzij de bekwame landsadvocaat Johan van Oldenbarnevelt die steeds zorgde voor voldoende geld, een groot en geavanceerd leger. Hierdoor kon prins Maurits een groot aantal steden op de Spanjaarden veroveren. De republiek had ongeveer anderhalf miljoen inwoners. Het is opmerkelijk te noemen dat deze kleine republiek toch zo belangrijk was in de wereldhandel. Grotere landen als Engeland en Spanje werden afgetroefd. Ook in militaire zin, want de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden had met tweeduizend schepen een grotere vloot dan Spanje en Engeland. Amsterdam werd het financiële centrum van de wereld.

Wereldhandel

Vanaf de middeleeuwen had de Oostzeehandel voor grote welvaart gezorgd. Daarnaast waren de Verenigde Oost-Indische Compagnie (VOC) en de West-Indische Compagnie (WIC) belangrijk voor het internationale succes. Bij het veiligstellen van de handelsbelangen in Azië werd soms veel geweld gebruikt. Zo werd bij de verovering van de Banda-eilanden de inheemse bevolking uitgemoord, verdreven of slaaf gemaakt. De VOC kon dankzij geweld het monopolie op de handel in nootmuskaat, foelie en andere producten realiseren en lange tijd behouden. Voor de handel op Amerika werd de WIC opgericht. De WIC verdiende vooral aan goud, suikerriet, ivoor en later ook aan slaven.

Stadhouder

De acht gewesten stuurden vertegenwoordigers naar de Staten-Generaal, die aan de Binnenhof in Den Haag vergaderde. Na het Plakkaat van Verlatinghe besloot men de functie van stadhouder in ere te houden. Deze stadhouder werd aangewezen door de gewesten. De belangrijke gewesten Holland en Zeeland kozen vaak dezelfde stadhouder. De Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden kende twee perioden zonder stadhouder: het Eerste Stadhouderloze Tijdperk (1650-1672) en het Tweede Stadhouderloze Tijdperk (1702-1747). Het gewest Friesland vormde een uitzondering, daar behield men ook in die jaren een stadhouder. Vanaf 1747 was er nog maar één stadhouder.

Bataafse Revolutie

In de tweede helft van de achttiende eeuw verslechterde de economie van de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden. Het volk begon te morren en kwam in opstand tegen het bestuur, waarin vooral aanhangers van de stadhouder een functie hadden gekregen. De burgers die democratisering wilden bevorderen werden patriotten genoemd. De falende stadhouder Willem V was hun belangrijkste tegenstander. Door de patriotten werden exercitiegenootschappen opgericht. In sommige steden kregen de patriotten een grote aanhang. De onrust leidde in 1787 tot Pruisische interventie. De macht van Willem V werd hersteld. Een groot aantal patriotten vluchtte naar Frankrijk, waar twee jaar later de Franse Revolutie een einde maakte aan de monarchie. In 1794 volgde een Franse inval in de Nederlanden. In 1795 werd de Bataafse Republiek uitgeroepen. Hiermee kwam een einde aan de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden.

PS

Wie leest weet meer en begrijpt beter. In onze gewaardeerde nieuwsbrief staan veel tips en wetenswaardigheden over de geschiedenis en de cultuur van Nederland waar u echt iets aan heeft. Lees Door de Nederlandse Geschiedenis en Leven in de delta als u meer wilt weten over de geschiedenis van Nederland.. Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden komt ook voor in onze uitgave Tachtigjarige Oorlog 1568-1648.

Ontvang elke werkdag gratis geschiedenis per e-mail

Geschiedenis Nederland

Geschiedenis Nederland
Democratie in Nederland

Leven in de delta is een aantrekkelijke geschiedenisbundel en een reis door de tijd en door Nederland. U ziet Nederland door de ogen van een liefhebber van geschiedenis: beleef het verleden van ons land aan de hand van opzienbarende feiten en mooie verhalen.
Leven in de delta


Lees over de belangrijke episodes uit onze vaderlandse geschiedenis.

'Door de Nederlandse geschiedenis' is een bundeling van de beste artikelen van Ruud van Capelleveen over de geschiedenis van Nederland.
Door de Nederlandse geschiedenis

Betrouwbare informatie kost veel tijd en geld, maar dankzij onze populaire producten heeft u op onze website toch gratis toegang.