Paleis op de Koudenberg of Hof van Brussel

Hof van Brussel

Het Paleis op de Koudenberg wordt ook wel het Hof van Brussel genoemd, want hier zetelden in de middeleeuwen de hertogen van Brabant en Bourgondië en later keizer Karel V en de landvoogden. Het paleis stond op de plek van het huidige Koningsplein in Brussel.

Middeleeuwen

Ter hoogte van het huidige Koningsplein in Brussel stond al in de elfde eeuw een kasteeltje met de naam Koudenberg. De opvolgers van Lambert II Balderik, Jan I, Jan II en Jan III bouwden dit kasteeltje uit tot een waardige residentie. Vooral Jan I is belangrijk geweest. Jan I was hertog van Brabant. Hij was een krachtige heerser die zijn gebied aanzienlijk vergrootte. Zijn belangrijkste aanwinst was het hertogdom Limburg. Hij verongelukte tijdens een toernooi in Bar-le-Duc en werd begraven in de Minderbroederskerk in Brussel.

Filips de Goede

Na zijn Blijde Inkomst in 1430 had hij al laten weten hij er wel wat voor voelde om Brussel zijn hoofdresidentie te laten worden. Volgens de historicus Roel Jacobs zouden de Brusselaars onmiddellijk grond hebben aangekocht, zodat Filips de Goede zijn paleis kon uitbreiden en andere gebouwen kon stichten die nodig waren voor zijn bestuur. Filips de Goede bouwde de residentie op de Koudenberg uit tot een imposant paleis. Hij wilde vanaf hier zijn hele Nederlandse rijk beheren. Nog in hetzelfde jaar begon men met de bouw van de Aula Magna, de grote zaal in het Paleis op de Koudenberg of Coudenberg, zoals het ook wel werd geschreven.

Pracht en rijkdom

De opvolger van Filips de Goede, Karel de Stoute, gebruikte Mechelen als politiek centrum. Ook toekomstige vorsten en landvoogden weken soms uit naar Mechelen. Na het overlijden van Margaretha van Oostenrijk verhuisde het hof weer naar Brussel. Koudenberg was toen een in heel Europa vermaard hof. De Duitse kunstenaar Albrecht Dürer zei na een bezoek aan het Paleis op de Koudenberg dat hij nergens een grotere pracht en rijkdom had gezien. Het imposante paleiscomplex was omringd door een prachtige tuin met waterpartijen. In deze eeuw, de zestiende eeuw, werd Brussel de Prinselijke Hoofdstad van Nederland genoemd. Het paleiscomplex met de daarbij horende tuin oogstte in heel Europa lof. Tijdens de regering van Karel V bouwde men een monumentale hofkapel achter de Aula Magna.

Smeekschrift

Keizer Karel V deed in oktober 1555 in de pronkzaal van Koudenberge afstand van de troon en Filips II van Spanje werd hier ingehuldigd. In het Paleis op de Koudenberg ontving Margaretha van Parma in 1566 het Smeekschrift der Edelen van het Eedverbond der Edelen.

Brand

het Paleis op de Koudenberg werd tijdens de regeerperiode van landvoogdes Maria Elisabeth van Oostenrijk in 1731 verwoest door brand. Het hele paleis ging in vlammen op. Alleen de muren van de hofkapel en de Aula Magna bleven overeind, maar ook deze ruïnes verdwenen na de herinrichting van de stadswijk in 1775.

Huidige situatie

Op de plek waar het Paleis op de Koudenberg stond bevinden zich nu het Koningsplein, de kerk van Sint-Jacob-op-Koudenberg, het standbeeld van Godfried van Bouillon en het Koninklijk Paleis. Van het oorspronkelijke paleis zijn enkel kelder en fundamenten overgebleven. U kunt een bezoek brengen aan deze onderaardse tunnels en kelders. De ingang naar de restanten van het Paleis op de Koudenberg bevindt zich bij het BELvue Museum.

PS

Wie leest weet meer en begrijpt beter. In onze gewaardeerde nieuwsbrief schenken wij veel aandacht aan de geschiedenis en interessante achtergronden van de Nederlandse kastelen. Lees Nederlandse kastelen: van motte tot buitenplaats en Kastelen in Nederland als u meer wilt weten over de geschiedenis van Nederlandse kastelen. Paleis op de Koudenberg komt ook voor in onze uitgave Tachtigjarige Oorlog 1568-1648.

Ontvang elke werkdag gratis geschiedenis per e-mail

Geschiedenis Nederland

Geschiedenis Nederland
Zuidelijke Nederlanden

Met 'Nederlandse kastelen: van motte tot buitenplaats' heeft Ben Hendriks een zeer toegankelijke studie geschreven over de ontstaansgeschiedenis van Nederlandse kastelen en het leven op kastelen door de eeuwen heen.
Het woord kasteel werd in de middeleeuwen nooit gebruikt als aanduiding voor een kasteel, in welke hoedanigheid dan ook. De term kasteel wordt pas sinds de laatste eeuwen gebruikt en geldt als een soort verzamelnaam voor alle vormen van kastelen. In de middeleeuwen werden kasteelachtige gebouwen aangeduid als: huis, stins of steenhuis, burg of burcht, slot, borg, havezate, ridderhofstad of toren.
Nederlandse kastelen: van motte tot buitenplaats


Met 'Kastelen in Nederland' laten wij u genieten van de rijkdom van onze vaderlandse geschiedenis en in het bijzonder van de prachtigste en interessantste kastelen en huizen in Nederland.
Dankzij de vele illustraties is de uitgave 'Kastelen in Nederland' ook een kijkspel. Hierdoor krijgt u niet alleen een goede indruk hoe het kasteel in het Nederlandse landschap staat, maar wordt u ook geattendeerd op de uiterlijke bouwkundige bijzonderheden.
Kastelen in Nederland

Betrouwbare informatie kost veel tijd en geld, maar dankzij onze populaire producten heeft u op onze website toch gratis toegang.