Oranjehotel in Den Haag

Gevangenis in de Tweede Wereldoorlog

Het herinneringscentrum Oranjehotel is gevestigd in het gerestaureerde cellencomplex van de Scheveningse gevangenis. In de Tweede Wereldoorlog werden meer dan 25.000 Nederlanders gevangen gehouden. Meer dan 250 gevangenen brachten hun laatste nacht door in Dodencel 601, waarna ze op de nabijgelegen Waalsdorpervlakte werden gefusilleerd. Een deel van dit gevangeniscomplex is ingericht als museum.

Verzetsmensen

De gevangenis aan de Van Alkemadelaan in Scheveningen kreeg al tijdens de Tweede Wereldoorlog de naam Oranjehotel, als eerbetoon aan de hier opgesloten verzetsmensen en politieke gevangenen, maar de cellen werden ook gevuld met joden, jehova's getuigen, Roma en Sinti en mensen die waren gearresteerd vanwege diefstal, zwarthandel of andere economische delicten. Ruim vijfentwintigduizend mensen zaten hier tussen 1940 en 1945 opgesloten voor verhoor en berechting. Bekende mensen die hier gevangen werden gehouden waren: Anton de Kom, Pim Boellaard, Corrie ten Boom, Titus Brandsma, Rudolph Pabus Cleveringa, Erik Hazelhoff Roelfzema, George Maduro en Simon Vestdijk.

Dodencel 601

In Dodencel 601 verbleven de terdoodveroordeelden voordat zij geëxecuteerd werden op de Waalsdorpervlakte. Dodencel 601 werd in de oorspronkelijke staat gehouden. Op de muren van de cel staan de hartenkreten van de verzetsmensen. Er is een slaapplaats, er staat een ton die gebruikt werd als toilet, er ligt een Bijbel en er staat een kristallen vaas met de inscriptie 'Vriheyt en is om gheen gelt te koop'.

Strafgevangenis

De strafgevangenis werd tussen 1883 en 1886 gebouwd naar een ontwerp van Johan Metzelaar (1818-1897). Hij bouwde een groot aantal gebouwen voor justitie, waaronder gevangenissen en rechtbanken. Hij werd beroemd met zijn koepelgevangenissen in Arnhem en Breda. De gevangenis in Scheveningen kreeg echter een traditionele bouwvorm. De gevangenis in Scheveningen was een vleugelgevangenis, een kruisvormige gebouw met een centrale hal. De gevangenis werd in de twintigste eeuw verschillende keren uitgebreid.

Haaglanden

De cellen werden na de oorlog weer in gebruik genomen door de Penitentiaire Inrichting Haaglanden. Daardoor was de gevangenis alleen tijdens de jaarlijkse herdenking toegankelijk voor het belangstellende publiek. Justitie besloot in 2013 tot een gedeeltelijke sluiting van de gevangenis in Scheveningen. Alleen het internationale deel bleven open. Daar verblijven de gevangen die zich moeten verantwoorden voor het Internationaal Strafhof. Daarnaast bleef ook het deel staan dat in de Tweede Wereldoorlog had dienstgedaan als Oranjehotel. Daarin richtte men een herinneringscentrum in.

Dodencel 601

Het Nationaal Monument Oranjehotel werd op 6 september 2019 geopend door koning Willem-Alexander. Dodencel 601 kreeg een centrale plaats in het herinneringscentrum. De vaste tentoonstelling verschaft informatie over het gevangenisleven en gevangenissysteem, maar ook over de bezetting, het verzet en de ontwrichting binnen families.

PS

Wie leest weet meer en begrijpt beter. In onze gewaardeerde nieuwsbrief staan veel tips en wetenswaardigheden over de geschiedenis en de cultuur van Nederland waar u echt iets aan heeft. Meer over de geschiedenis van de stad Den Haag is te vinden in Den Haag: Geschiedenis en wetenswaardigheden. Lees Door de Nederlandse Geschiedenis als u meer wilt weten over de geschiedenis van Nederland. Het Oranjehotel komt ook voor in onze interessante uitgave over Den Haag.

Ontvang elke werkdag gratis geschiedenis per e-mail

Geschiedenis Nederland

Geschiedenis Nederland
Geschiedenis Den Haag
Geschiedenis Zuid-Holland

Als u meer wilt weten over Den Haag is de uitgave van Ruud van Capelleveen een aanrader. Aan de hand van honderdvijftig onderwerpen komt u veel te weten over de geschiedenis, de wetenswaardigheden, de fraaiste monumenten en de interessantste reisdoelen. Ook liefhebbers die de stad goed menen te kennen zullen verrast worden door de wetenswaardigheden die de auteur aanreikt.
Den Haag


Lees over de belangrijke episodes uit onze vaderlandse geschiedenis.

'Door de Nederlandse geschiedenis' is een bundeling van de beste artikelen van Ruud van Capelleveen over de geschiedenis van Nederland.
Door de Nederlandse geschiedenis

Betrouwbare informatie kost veel tijd en geld, maar dankzij onze populaire producten heeft u op onze website toch gratis toegang.