Jan David Zocher (1791-1870)

Landschapsarchitect

De architect, stedenbouwkundige en landschapsarchitect Jan David Zocher ontwierp veel in de stijl van de Engelse landschapstuin. Zijn bekendste gebouw was de reeds in 1903 afgebroken Beurs van Zocher. Jan David Zocher is belangrijk geweest door zijn vele parken en tuinen in Engelse landschapstijl.

Opleiding

Jan David Zocher werd op 12 februari 1791 geboren in Haarlem. Hij was een zoon van tuinarchitect Johan David Zocher en kreeg zijn eerste opleiding thuis. In 1809 benoemde koning Lodewijk Napoleon Jan David tot kwekeling in de bouwkunde. Aan deze benoeming was een verblijf van twee jaar in Parijs en twee jaar in Italië verbonden. Later maakte hij nog een reis door Engeland, waar vooral het werk van de tuinarchitect Humpry Repton grote indruk op hem maakte.

Beurs van Zocher

Johan David Zocher is nu vooral bekend als tuinontwerper, maar hij ontwierp ook gebouwen. Een van de eerste bouwwerken in Nederland was de Tombe van Nellesteijn op de Utrechtse Heuvelrug. Zijn belangrijkste creatie was de Beurs van Zocher in Amsterdam. Dit beursgebouw stond op de hoek van de Dam en het Damrak op de plek waar men later het warenhuis De Bijenkorf bouwde. Het beursgebouw in Amsterdam kreeg een imponerende ingang met vier zuilen, maar heeft er niet zo lang gestaan. Het gebouw werd in 1845 geopend door koning Willem II. Jan David Zocher werd dat jaar benoemd tot Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw. Omdat het te klein was geworden werd de Beurs van Zocher in 1903 afgebroken en vervangen door de Beurs van Berlage.

Afbraak vestingwerken

Zocher heeft kunnen profiteren van de afbraak van de vestingwerken in de negentiende eeuw. In de negentiende eeuw werden veel stadsparken aangelegd. Meestal gebeurde dit op de plek waar de stadsmuur had gestaan. Toen de vestingmuren geslecht werden plannen gesmeed voor stadsuitbreiding. Behalve nieuwe woonwijken kreeg men ook aandacht voor verpozing. Hierdoor kregen mannen als Lucas Pieters Roodbaard en Jan David Zocher kans om hun kunnen aan de stedeling te tonen.

Stadsparken

Er was er voldoende werk voor Jan David. Hij werkte intensief samen met zijn zoon, de tuinarchitect Louis Paul Zocher. Vanaf 1845 werkten zij samen in de firma J.D. en L.P. Zocher. Deze stadsparken werden uiteraard aangelegd volgens de laatste inzichten. Zocher maakte voor Schiedam een nieuw ontwerp voor het park De Plantage tussen de Lange Nieuwstraat en de Tuinlaan, maar van het werk van Zocher is helaas niet veel meer te zien. De Plantage werd in 1954 opnieuw ingericht door Jan Bijhouwer, die veel negentiende-eeuwse elementen verwijderde. Zocher werd ook betrokken bij de parkaanleg in Utrecht. Dit plan zou hij vanaf 1850 uitvoeren met zijn zoon Louis Paul Zocher. In 1840 ontwierp hij op de oude stadswallen van Amersfoort het Zocher-plantsoen. Zijn bekendste ontwerp is het Vondelpark in Amsterdam.

Tuinen en begraafplaatsen

Jan David Zocher ontwierp ook een groot aantal tuinen bij buitenhuizen en kastelen, zoals Huis te Linschoten, Doornburgh in Maarssen, Slot Zuylen, Slot Zeist, Hof te Dieren, kasteel Rosendael en talloze andere kastelen en buitenplaatsen. Zocher was ook verantwoordelijk voor het ontwerp van een aantal begraafplaatsen. Daarvoor was de Engelse landschapstijl zeer geschikt. Voorbeelden van het werk van Zocher zijn: de Begraafplaats Soestbergen in Utrecht, de begraafplaats Kleverlaan in Haarlem, de begraafplaats in Heemstede, de Algemene begraafplaats in Zutphen en de begraafplaats Zorgvlied in Amstelveen.

Overlijden

Jan David Zocher overleed op 8 juli 1870 in Haarlem. Het bedrijf werd voortgezet door zijn zoon Louis Paul Zocher. In verschillende plaatsen werd een door hem ontworpen park naar hem vernoemd. Zo vinden we in Utrecht een Zocherpark en in Amersfoort een Zocherplantsoen. Daarnaast werd in veel plaatsen een straat naar de invloedrijke landschapsarchitect Jan David Zocher vernoemd.

PS

Wie leest weet meer en begrijpt beter. In onze gewaardeerde nieuwsbrief staan veel tips en wetenswaardigheden over de geschiedenis en de cultuur van Nederland waar u echt iets aan heeft. Lees Door de Nederlandse Geschiedenis als u meer wilt weten over de geschiedenis van Nederland.

Ontvang elke werkdag gratis geschiedenis per e-mail

Geschiedenis Nederland

Geschiedenis Nederland

Leven in de delta is een aantrekkelijke geschiedenisbundel en een reis door de tijd en door Nederland. U ziet Nederland door de ogen van een liefhebber van geschiedenis: beleef het verleden van ons land aan de hand van opzienbarende feiten en mooie verhalen.
Leven in de delta


Lees over de belangrijke episodes uit onze vaderlandse geschiedenis.

'Door de Nederlandse geschiedenis' is een bundeling van de beste artikelen van Ruud van Capelleveen over de geschiedenis van Nederland.
Door de Nederlandse geschiedenis

Betrouwbare informatie kost veel tijd en geld, maar dankzij onze populaire producten heeft u op onze website toch gratis toegang.