Haring en wittebrood

Leidens Ontzet

Het Leidens Ontzet wordt op 3 oktober nog altijd gevierd. Op deze dag herdenken de Leidenaren het einde van de belegering van de stad tijdens de Tachtigjarige Oorlog met haring en wittebrood. Het Ontzet van Leiden vond plaats op 3 oktober 1574.

Watergeuzen

Op de ochtend van die dag voeren de watergeuzen over de Vliet de stad binnen met aan boord haring en wittebrood voor de uitgehongerde bevolking van Leiden. Het Ontzet van Leiden betekende een belangrijke overwinning voor het Staatse leger. Het beleg begon in oktober 1573 en had dus een jaar geduurd. Het stadsbestuur was de wanhoop nabij. De stad overwoog zich over te geven, maar toen kwam het bericht dat de watergeuzen in actie zouden komen.

Slag bij Zoetermeer

De geuzen versloegen de Spanjaarden in een veldslag bij Zoetermeer. Hierdoor konden zij de dijken niet meer verdedigen en konden de geuzen de dijken bij Rotterdam en Capelle aan den IJssel doorsteken. Het polderland rond Leiden stroomde vol water. Door stormwind stuwde het water via de monding van de Maas naar de stad. Het water kwam zo hoog, dat de Spaanse soldaten op de vlucht sloegen en Leiden werd gered. In de Pieterskerk vindt sindsdien een herdenkingsdienst plaats. Als dank voor het heldhaftige verzet kreeg Leiden van de Staten van Holland en Zeeland in 1575 een universiteit.

3 oktoberfeest

Het Leidens ontzet wordt sinds 1886 op 3 oktober jaarlijks gevierd. Hiervoor werd de 3 October Vereeniging opgericht. De meeste scholieren, studenten en werkenden in Leiden zijn op deze feestdag vrij. Als 3 oktober op een zondag valt, wordt het ontzet een dag later, op 4 oktober, gevierd. Het feest begint echter al op de avond voorafgaand aan deze feestdag met een taptoe; een optocht van de vele verenigingen uit Leiden.

Haring en wittebrood

In de ochtenduren van 3 oktober vindt de uitreiking van gratis haring en wittebrood plaats bij de Leidse Waag. Deze uitdeling verwijst naar de door de geuzen verstrekte haring en wittebrood aan de hongerige bevolking van Leiden in 1574. Hierna komt men bijeen voor de jaarlijkse herdenkingsdienst in de Pieterskerk. Deze herdenkingsdienst vindt al sinds 1574 plaats. In de middaguren is er een grote optocht. De feestdag wordt 's avonds afgesloten met vuurwerk.

PS

Wie leest weet meer en begrijpt beter. In onze gewaardeerde nieuwsbrief schenken wij regelmatig aandacht aan de Tachtigjarige Oorlog. Lees Tachtigjarige Oorlog als u meer wilt weten over de oorlog van de Nederlandse gewesten tegen Spanje en het ontstaan van Nederland.

Ontvang elke werkdag gratis geschiedenis per e-mail

Geschiedenis Nederland

Geschiedenis Nederland
Tachtigjarige Oorlog

De Tachtigjarige Oorlog was niet alleen de langstdurende oorlog in de Nederlanden, maar ook de belangrijkste, want de Nederlandse gewesten keerden zich af van het Habsburgse bestuur en daardoor ontstond de zelfstandige staat Nederland. In de Tachtigjarige Oorlog vonden een groot aantal belegeringen en veldslagen plaats. De belangrijkste worden besproken in het 'Tachtigjarige Oorlog 1568-1648: de opstand en het ontstaan van Nederland'. Ook de belangrijkste veldheren, zowel aan Spaanse als aan Nederlandse zijde, zijn te vinden in deze uitgave.
Tachtigjarige Oorlog


Lees over de belangrijke episodes uit onze vaderlandse geschiedenis.

'Door de Nederlandse geschiedenis' is een bundeling van de beste artikelen van Ruud van Capelleveen over de geschiedenis van Nederland.
Door de Nederlandse geschiedenis

Betrouwbare informatie kost veel tijd en geld, maar dankzij onze populaire producten heeft u op onze website toch gratis toegang.