Halfopen Oosterscheldekering

Afsluitbare stormvloedkering

De negen kilometer lange Oosterscheldekering ligt tussen Schouwen-Duiveland en Noord-Beveland. Het ontwerp en de bouw van dit waterwerk is een mooi voorbeeld van het vernuft van de Nederlandse ingenieurs.

Watersnood van 1953

De Oosterscheldekering is geen gewone dijk. Het is een afsluitbare stormvloedkering. Bij een zware storm kunnen de schuiven gesloten worden, zodat de dijken rond de Oosterschelde niet bedreigd kunnen worden door het hoge water, zoals dat bij de Watersnood van 1953 wel gebeurde.
In de nacht van 31 januari op 1 februari 1953 veroorzaakte een zware stormvloed in combinatie met springtij overstromingen waarbij 1836 mensen verdronken.

Visserij

Een ander voordeel van de halfdichte Oosterscheldekering is dat het water in de Oosterschelde zout bleef en de broodwinning van de vissers behouden bleef. Het zeeleven is hier zeer gevarieerd en uitbundig.
De vissers in de Oosterschelde zijn vermaard om hun kreeft. Door de keuze voor een halfopen pijlerdam bleef eb- en vloedwerking enige invloed uitoefenen in de Oosterschelde.

Besluit

Het besluit om een half afsluitbare kering te bouwen in de Oosterschelde werd rijkelijk laat genomen. Ingenieur Frank Spaargaren (1940-2020) speelde hierin een belangrijke rol. Hij leidde bij Rijswaterstaat vanaf 1971 het project van de afdamming en was ook betrokken bij de bestudering van alternatieven voor een dichte verbinding tussen Schouwen-Duiveland en Noord-Beveland. Een deel van de dijk was al aangelegd. De kabelbaan waarmee de betonblokken in de Oosterschelde gestort werden stond er al toen Spaargaren op zondag 3 november 1974 een kort boottochtje maakte met premier Joop den Uyl en minister van Financiën Wim Duisenberg. Omdat het mistig was keerde men al snel terug. Er werden enkele maquettes bekeken. Hierbij was ook de minister van Verkeer en Waterstaat, Tjerk Westerterp, aanwezig. Vijf dagen later, op 8 november 1974, besloot het de regering tijdens het wekelijks kabinetsberaad alsnog om de Oosterschelde half open te houden.

Schuiven

Bij Rijkswaterstaat ontwikkelde men vervolgens een nieuw plan. Men dacht eerst aan een doorlaatbare dam met caissons. Dit zou, meende Frank Spaargaren, niet werken. Vervolgens werd het ontwerp met pijlers op een voetplaat uitgewerkt. Voor de bouw van de waterkering werd het eilandje Neeltje Jans gebruikt. Daar werden de betonnen pijlers gebouwd die vervolgens met een speciaal daarvoor gebouw schip, de Cardium, naar de juiste plaats werden gebracht. Op 26 juni 1986 werd de laatste schuif in de kering geplaatst. Voor het openen en het sluiten van de schuiven in de Oosterscheldekering koos men voor hydraulische cilinders. Deze cilinders steken boven de pijlers uit.

Zeeland is veilig

Door alle wijzigingen kon de Oosterscheldekering pas op 4 oktober 1986 door koningin Beatrix symbolisch worden gesloten. "De stormvloedkering is gesloten. De Deltawerken zijn voltooid. Zeeland is veilig," zei Beatrix bij deze gebeurtenis. Bij de ingebruikname van de Maeslantkering bij Hoek van Holland in 1997 zou de koningin nog een keer opmerken dat de Deltawerken voltooid waren. Deze opmerking zal nog vaak herhaald worden. Door veranderingen in het klimaat zal de waterspiegel in de toekomst ook in Zeeland stijgen. Rijkswaterstaat zal steeds nieuwe plannen moeten maken om te zorgen dat Zeeland veilig blijft. Onze Deltawerken zullen nooit echt af komen.

PS

Lees Door de Nederlandse Geschiedenis als u meer wilt weten over de geschiedenis van Nederland.

Ontvang elke werkdag gratis geschiedenis per e-mail

Geschiedenis Nederland

Geschiedenis Nederland
Geschiedenis Zeeland

Leven in de delta is een aantrekkelijke geschiedenisbundel en een reis door de tijd en door Nederland. U ziet Nederland door de ogen van een liefhebber van geschiedenis: beleef het verleden van ons land aan de hand van opzienbarende feiten en mooie verhalen.
Leven in de delta


Lees over de belangrijke episodes uit onze vaderlandse geschiedenis.

'Door de Nederlandse geschiedenis' is een bundeling van de beste artikelen van Ruud van Capelleveen over de geschiedenis van Nederland.
Door de Nederlandse geschiedenis

Betrouwbare informatie kost veel tijd en geld, maar dankzij onze populaire producten heeft u op onze website toch gratis toegang.