Grote Kerk van Breda

Brabantse gotiek

De Grote of Onze-Lieve-Vrouwekerk staat er prachtig bij op de Grote Markt in het centrum van Breda. De Grote Kerk is het herkenningspunt en het belangrijkste monument van Breda. De kerk is een kruisbasiliek in de stijl van de Brabantse gotiek en heeft nationale betekenis: voorvaderen van de Nederlandse koninklijke familie werden er begraven.

Prinsenkapel

In de Prinsenkapel van de Grote Kerk bevindt zich het praalgraf van Engelbrecht II van Nassau. De kapel werd omstreeks 1525 gebouwd in opdracht van graaf Hendrik III van Nassau-Breda, die in het kasteel van Breda woonde. De Prinsenkapel werd aanvankelijk gebouwd als familiekapel, waarin getrouwd kon worden en waar de familie ook begraven kon worden. Uiteindelijk werden zeventien leden van de familie van Nassau-Dillenburg in de Grote Kerk begraven. Deze gewoonte eindigde na het overlijden van Willem van Oranje. Toen hij werd vermoord in Delft, was Breda nog in Spaanse handen. Willem van Oranje werd in Delft bijgezet in de Nieuwe Kerk, waarna ook zijn nazaten daar een laatste rustplaats kregen.

Bouw

Men begon in 1410 met de bouw van de Grote Kerk in Breda. Dit gebeurde op de plaats waar al driehonderd jaar een kerk stond. In 1100 stond er een kerkje gewijd aan Maria. Deze houten kerk werd rond 1116 vervangen door een kerk van tufsteen uit de Eifel. Deze stenen werden vanaf 1410 hergebruikt voor de bouw van de Onze-Lieve-Vrouwekerk. Men bouwde eerst het koor van de kerk. Vervolgens ontstond het schip met de zijbeuken en het transept. Nadat in 1457 de oude toren was ingestort bouwde men tussen 1468 en 1509 de huidige kerktoren. Hierna werden de zijkapellen van het schip, de Prinsenkapel aan de noordzijde van het koor en de kooromgang met de Niervaartkapel gebouwd. In 1547 was de kerk voltooid.

Reformatie

In 1566 vond er een kleine Beeldenstorm plaats in de kerk, maar de stad was nog lang in Spaanse handen en het zou tot 1637 duren voordat de kerk definitief protestants werd. Mede hierdoor hebben veel kunstvoorwerpen de reformatie overleefd. Deze kunstschat is te zien in de Nievaartkapel van de Grote Kerk, zoals de Onze-Lieve-Vrouwekerk na de Reformatie werd genoemd.

Inventaris

In de Onze-Lieve-Vrouwekerk of Oude Kerk in Breda bevindt zich een aantal interessante grafmonumenten uit de veertiende tot zestiende eeuw. In deze kerk kregen Engelbrecht I van Nassau, Dirk van Assendelft, Frederik van Renesse, Jan I van Polanen, Jan II van Polanen, Jan van Dendermonde en Joris van Froenhuijzen een monumentale herdenkplaats. Het doopvont uit 1540 werd vervaardigd door Joos de Backer uit Antwerpen. Een koorgestoelte met gesneden misericordes aan de onderzijde van de houten koorbank dateert uit 1440. De preekstoel, de prinsenbank en een drieluik uit het atelier van Jan van Scorel zijn ook uw aandacht waard. In de kerk bevinden zich bovendien interessante muurschilderingen, waaronder een 'Verkondiging' in de stijl van de Vlaamse primitieven. Het kerkorgel met vier manualen werd in 1969 gebouwd door de Flentrop. De orgelfirma maakte gebruik van onderdelen van oudere orgels.

PS

Wie leest weet meer en begrijpt beter. In onze gewaardeerde nieuwsbrief staan veel tips en wetenswaardigheden over de geschiedenis en de cultuur van Nederland waar u echt iets aan heeft. Lees Door de Nederlandse Geschiedenis als u meer wilt weten over de geschiedenis van Nederland.

Ontvang elke werkdag gratis geschiedenis per e-mail

Geschiedenis Nederland

Geschiedenis Nederland
Kerken in Nederland

Leven in de delta is een aantrekkelijke geschiedenisbundel en een reis door de tijd en door Nederland. U ziet Nederland door de ogen van een liefhebber van geschiedenis: beleef het verleden van ons land aan de hand van opzienbarende feiten en mooie verhalen.
Leven in de delta


Lees over de belangrijke episodes uit onze vaderlandse geschiedenis.

'Door de Nederlandse geschiedenis' is een bundeling van de beste artikelen van Ruud van Capelleveen over de geschiedenis van Nederland.
Door de Nederlandse geschiedenis

Betrouwbare informatie kost veel tijd en geld, maar dankzij onze populaire producten heeft u op onze website toch gratis toegang.