Drakensteyn in Lage Vuursche

Koninklijk paleis in Lage Vuursche

Kasteel Drakensteyn in Lage Vuursche heeft een unieke achthoekige vorm. De buitenplaats werd omstreeks 1640 gebouwd voor Gerard van Reede. Lage Vuursche bestond nog nauwelijks. Gerard liet er een kerk met pastorie, een school, een molen, een herberg en woningen bouwen.

Historische grond

Kasteel Drakensteyn stond op historische grond. Op het landgoed stond de ridderhofstad Drakenburg, waarover al in 1360 werd geschreven. Dit kasteel werd in 1385 aan Frederik van Drakenburg beleend. Het middeleeuwse kasteel werd in de negentiende eeuw afgebroken. Het landgoed Drakensteyn werd in 1634 door Ernst van Reede gekocht.

Hollands classicisme

Gerard van Reede, de zoon van Ernst liet er een buitenhuis bouwen in de stijl van het Hollands classicisme. We weten niet zeker wie de architect was. Mogelijk was dit Jacob van Campen, de architect uit Haarlem die in Italië kennis maakte met de gebouwen van Andrea Palladio en Vincenzo Scamozzi. Terug in Nederland combineerde Jacob van Campen de Italiaanse ideeën met de in ons land gebruikte baksteenbouw. Het resultaat hiervan wordt Hollands classicisme genoemd.

Jacob van Campen

Jacob van Campen (1596-1657) heeft een aantal gebouwen ontworpen die grote indruk maakten op zijn tijdgenoten, zoals het Koninklijk Paleis in Amsterdam, het Mauritshuis in Den Haag, het Huygenshuis in Den Haag, het Paleis Noordeinde in Den Haag, Huis Hofwijck in Voorburg en de Nieuwe Kerk in Haarlem. In Hooge Zwaluwe bouwde Jacob van Campen in 1641 een protestante kerk met een opmerkelijke grondvorm. Aan het einde van de Tachtigjarige Oorlog werden in Nederland de eerste kerken gebouwd die specifiek waren ontworpen voor de protestantse diensten. De kansel kwam hierin centraal te staan. Veel kerken uit deze tijd zijn daarom vier- of achtkantig.

Opmerkelijke vorm

Het zal u zijn opgevallen dat ook het uit 1640 daterende kasteel Drakensteyn een opmerkelijke grondvorm heeft. In Nederland zijn niet veel buitenhuizen met een achtvormige plattegrond. Kasteel Drakensteyn is daarom een uniek kasteel, want alleen een deel van de Trompenburgh, het buitenhuis dat Cornelis Tromp in 's-Graveland liet bouwen, is enigszins vergelijkbaar met het vermoedelijk door Jacob van Campen ontworpen Drakensteyn in Lage Vuursche. De Trompenburgh werd ontworpen door Daniël Stalpaert, de architect die in Amsterdam het stadhuis voltooide dat later Paleis op de Dam werd genoemd.
Jacob van Campen bouwde ook de Marekerk in Leiden. Deze kerk werd niet door hem ontworpen, maar hij was wel bij de bouw van deze achthoekige kerk betrokken. De Marekerk werd in 1649 in gebruik genomen.

Gerard van Reede

Gerard van Reede (1620-1669) was heer van de Vuursche en Drakensteyn. Hij werd in 1641 lid van de Admiraliteit van Amsterdam en werd in 1645 tot voorzitter van het leenhof benoemd. Het leenhof had, zegt J.M. van de Venne, de taak om te waken tegen het verloren gaan van leengoederen. Gerard trouwde in 1645 met Catharina van Teylingen. Hun zoon Godard sneuvelde in Rijsel en hun zoon Frederik Hendrik zou in het huwelijk treden met Johanna Schade. Catharina overleed in 1653. Gerard van Reede hertrouwde een jaar later met Margaretha van Reede tot Nederhorst.

Bewoners

Na het overlijden verkocht de erfgenaam het buitenhuis van Gerard van Reede aan de Amsterdamse koopman Joan Reynst (1636-1695). De bewoner van een prachtig pand aan de Herengracht gebruikte Drakensteyn als zomerverblijf in de maanden dat de stank in Amsterdam ondraaglijk was. Joan Reynst werd op 9 mei 1695 begraven in de Amsterdamse Westerkerk. In de eeuwen die volgden woonden verschillende families, waaronder Godin en Bosch, in kasteel Drakensteyn. Frederik Lodewijk Bosch verkocht het buitenhuis in 1959 aan prinses Beatrix.

Prinses Beatrix

Prinses Beatrix liet Drakensteyn restaureren en betrok het in 1963. Bij deze restauraties werden de in slechte staat verkerende beschilderde linnen wandbespanningen uit 1780 van Jurriaen Andriessen verwijderd. De doeken werden enige tijd op paleis Soestdijk bewaard en werden later in de jaren zestig verkocht aan Museum Van Loon aan de Keizersgracht in Amsterdam. Dit museum liet de doeken restaureren. De schilderingen van Jurriaen Andriessen worden nu tentoongesteld in Museum Van Loon. Beatrix bleef ook na haar huwelijk met Claus van Amsberg in 1966 op Drakensteyn wonen. Het gezin verhuisde in 1981 nadat Beatrix koningin was geworden naar paleis Huis ten Bosch. Drakensteyn werd tot haar abdicatie gebruikt als gastenverblijf.

Beveiliging

Koningin Beatrix deed op 30 april 2013 troonsafstand. In de maanden die volgden werd Drakensteyn voor haar in gereedheid gebracht. Men was hieraan al in 2006 begonnen. Het interieur van het kasteeltje werd gemoderniseerd. Vooral aan de beveiliging werd veel aandacht geschonken. Het metershoge zwarte hekwerk leidde in Lage Vuursche tot ophef. Gewenning speelde een rol. Het oude hek viel nauwelijks op. De 'Muur van Beatrix' leidde tot lokale protesten. Sommige bewoners konden niet begrijpen dat het robuuste hek nodig was om de veiligheid van de voormalige vorstin te waarborgen. Ook Villa Eikenhorst in Wassenaar en Huis ten Bosch in Den Haag zijn omgeven door vergelijkbare hekwerken.

Lage Vuursche

Op 1 februari 2014 bedankte Nederland prinses Beatrix met een groot feest in Rotterdam. Drie dagen later, op 4 februari 2014, schreef de gemeente Baarn, waartoe Lage Vuursche behoort, de voormalige vorstin in als nieuwe inwoonster. Zij nam weer haar intrek in het kasteeltje waar ze haar gelukkige jaren met prins Claus beleefde en vanwaar zij de begraafplaats van Lage Vuursche kan zien liggen, waar haar zoon prins Friso in augustus 2013 werd begraven.
Ter gelegenheid van haar tachtigste verjaardag maakte fotograaf Jeroen van der Meyde bij kasteel Drakensteyn een fotoreportage, die de Rijksvoorlichtingsdienst via uitgevers en omroepen beschikbaar stelde aan Nederland. Het zijn mooie foto's van de voormalige koningin, haar kinderen en kleinkinderen, maar er missen er twee: prins Claus en prins Friso.

PS

Wie leest weet meer en begrijpt beter. In onze gewaardeerde nieuwsbrief schenken wij veel aandacht aan de geschiedenis en interessante achtergronden van de Nederlandse kastelen. Lees Nederlandse kastelen: van motte tot buitenplaats en Kastelen in Nederland als u meer wilt weten over de geschiedenis van Nederlandse kastelen. Drakensteyn in Lage Vuursche staat ook in de interessante bundel 'Nederland in verleden tijd'.

Ontvang elke werkdag gratis geschiedenis per e-mail

Geschiedenis Nederland

Geschiedenis Nederland
Kastelen en Buitenplaatsen in Nederland
Kastelen Utrecht

Met 'Nederlandse kastelen: van motte tot buitenplaats' heeft Ben Hendriks een zeer toegankelijke studie geschreven over de ontstaansgeschiedenis van Nederlandse kastelen en het leven op kastelen door de eeuwen heen.
Het woord kasteel werd in de middeleeuwen nooit gebruikt als aanduiding voor een kasteel, in welke hoedanigheid dan ook. De term kasteel wordt pas sinds de laatste eeuwen gebruikt en geldt als een soort verzamelnaam voor alle vormen van kastelen. In de middeleeuwen werden kasteelachtige gebouwen aangeduid als: huis, stins of steenhuis, burg of burcht, slot, borg, havezate, ridderhofstad of toren.
Nederlandse kastelen: van motte tot buitenplaats


Met 'Kastelen in Nederland' laten wij u genieten van de rijkdom van onze vaderlandse geschiedenis en in het bijzonder van de prachtigste en interessantste kastelen en huizen in Nederland.
Dankzij de vele illustraties is de uitgave 'Kastelen in Nederland' ook een kijkspel. Hierdoor krijgt u niet alleen een goede indruk hoe het kasteel in het Nederlandse landschap staat, maar wordt u ook geattendeerd op de uiterlijke bouwkundige bijzonderheden.
Kastelen in Nederland

Betrouwbare informatie kost veel tijd en geld, maar dankzij onze populaire producten heeft u op onze website toch gratis toegang.