Dokkum

Plaats in Friesland

Dokkum kreeg bekendheid als de plaats waar de evangelist Bonifatius in 754 werd vermoord en vanwege de Elfstedentocht. Dokkum is een van de elf Friese steden. De plaats kreeg in 1298 stadsrechten. In het centrum treft u talrijke monumenten aan.

Bonifatius

Bonifatius werd omstreeks 672 bij Exeter in Engeland geboren. Hij maakte in 716 een eerste reis naar Friesland om de bewoners daar tot het christendom te prediken. De missie mislukte, want hij kon geen bescherming krijgen van de Franken. De Friese koning Radboud versloeg het leger van Karel Martel in de Slag bij Keulen. Bonifatius vertrok naar Beieren, Thüringen en andere gebieden die nu Duitsland genoemd worden.

Laatste missie

Paus Gregorius III benoemde Bonifatius in 732 tot aartsbisschop en tot pauselijk vicaris voor het oostelijke deel van het Frankische rijk. In 754 trok hij met Frankische soldaten en een groot aantal helpers naar Dokkum. Onderweg werden tientallen Friezen bekeerd. Bij Dokkum werd de groep op 2 juni 754 overvallen. Samen met vijftig metgezellen werd Bonifatius gedood door de heidense Friezen. Bonifatius wordt sindsdien als heilige vereerd door de katholieken.

Bedevaartsoord Bonifatiusbron

De dood van de missionaris Bonifatius in 754 heeft gunstige gevolgen gehad. Dokkum werd een druk bezocht bedevaartsoord, maar het zou nog lang duren voordat de Bonifatiuskapel gebouwd werd. Dit gebeurde in 1934 naar een ontwerp van Hendrik Willem Valk. De Bedevaartskerk is gebouwd als een Romeins amfitheater. Het altaar en de zestienhonderd zitplaatsen zijn overdekt. Daartussen bevindt zich een onoverdekte 'Lichthof'.

Grote of Sint-Martinuskerk

Zoals alle plaatsen in deze regio ontstond ook Dokkum als terpnederzetting. Dokkum kreeg in 1298 stadsrechten. In de tiende eeuw bouwde men een kerk op de plaats waar men rond 1590 de Grote of Sint-Martinuskerk bouwde. De door Yge Rintjes versierde preekstoel stamt uit 1751. Het in 1688 door Helman uit Groningen gebouwde orgel werd in 1979 vervangen door Flentrop uit Zaandam.

Admiraliteit

Door de verbinding via de rivier de Ee met de Lauwerszee groeide Dokkum uit tot een belangrijke havenplaats. Van 1596 tot 1645 was hier de Friese Admiraliteit gevestigd. Na het dichtslibben van de haven verhuisde de Admiraliteit naar Harlingen. De gloriejaren van Dokkum waren toen voorbij. Dokkum werd na de bouw van het sluiscomplex de Dokkumer Nieuwe Zijlen in 1729 voorgoed van de zee afgesloten.

Monumenten

Bij de Grote of Sint-Martinuskerk op de Markt staat ook het Weeshuis met een gevel in negentiende-eeuwse classicistische stijl. Boven de ingang herinnert een gevelsteen met een weesjongen en een weesmeisje aan de vroegere bestemming van het pand. De Waag met vier ionische pilasters met gebeeldhouwde stadswapens en een klokkoepel werd in 1754 gebouwd. De tekst op de gevel, 'Weegt en waakt', geeft de tweeledige functie van het pand aan. In het Waaggebouw waren ook soldaten gelegerd.

Stadswallen

Dokkum werd destijds omringd door stadswallen met zes bolwerken. Vier poorten verschaften toegang tot de stad: de Aalsumerpoort, de Halvemaanspoort, de Hanspoort en de Woudpoort. In Dokkum worden om 21:50 nog altijd de klokken geluid, ter herinnering aan de sluiting van de poorten. De Dokkumers die zich nog buiten de poort bevonden, hadden dan nog tien minuten de tijd. Om 22.OO uur ging de poort dicht. Op de bolwerken staan twee molens: De Hoop (1849) en Zeldenrust (1862).

Bestuur

De stad Dokkum behoort tot de gemeente Noordoost-Friesland. Hiertoe behoren ook de steden en dorpen Aalsum, Anjum, Augsbuurt, Birdaard, Blija, Bornwird, Brantgum, Burum, Ee, Engwierum, Ferwerd, Foudgum, Genum, Hallum, Hantum, Hantumeruitburen, Hantumhuizen, Hiaure, Hogebeintum, Holwerd, Janum, Jislum, Jouswier, Kollum, Kollumerpomp, Kollumerzwaag, Lichtaard, Lioessens, Marrum, Metslawier, Munnekezijl, Moddergat, Morra, Nes, Niawier, Oosternijkerk, Oostmahorn, Oostrum, Oudwoude, Paesens, Raard, Reitsum, Ternaard, Triemen, Veenklooster, Waaxens, Wanswerd, Warfstermolen, Westergeest, Wetsens, Wierum en Zwagerbosch.

PS

Wie leest weet meer en begrijpt beter. In onze gewaardeerde nieuwsbrief staan veel tips en wetenswaardigheden over de geschiedenis en de cultuur van Nederland waar u echt iets aan heeft. Lees Door de Nederlandse Geschiedenis als u meer wilt weten over de geschiedenis van Nederland.

Ontvang elke werkdag gratis geschiedenis per e-mail

Geschiedenis Nederland

Geschiedenis Nederland
Geschiedenis Friesland

Leven in de delta is een aantrekkelijke geschiedenisbundel en een reis door de tijd en door Nederland. U ziet Nederland door de ogen van een liefhebber van geschiedenis: beleef het verleden van ons land aan de hand van opzienbarende feiten en mooie verhalen.
Leven in de delta


Lees over de belangrijke episodes uit onze vaderlandse geschiedenis.

'Door de Nederlandse geschiedenis' is een bundeling van de beste artikelen van Ruud van Capelleveen over de geschiedenis van Nederland.
Door de Nederlandse geschiedenis

Betrouwbare informatie kost veel tijd en geld, maar dankzij onze populaire producten heeft u op onze website toch gratis toegang.