Colijnsplaat

Plaats in Zeeland

Colijnsplaat ligt aan de noordzijde van Noord-Beveland in Zeeland. Tijdens de Watersnoodramp in 1953 begaven de vloedplanken in de doorgang naar de haven het bijna. Colijnsplaat werd gered doordat losgeslagen met aardappelen geladen schip de 'Lead' van schipper Tinus Muller als golfbreker voor het coupure terecht kwam. De gebeurtenis ging de wereld in als het 'Wonder van Colijnsplaat'.

Vloedplanken

Onder aanvoering van schoolmeester Scheffer konden de mannen de vloedplanken in de watersnoodnacht van 1953 slechts met grote moeite op de plaats houden. De druk van het water was enorm. Door deze actie en het grote wonder waarvoor het schip van Tinus Muller zorgde, werd Colijnsplaat behoed voor een zekere overstroming. Een monument van beeldhouwer Jan Haas (1941-2018) uit 1993 herinnert aan de gebeurtenis. De naam 'Houen Jongens' verwijst naar de aansporing die schoolmeester Scheffer naar de mannen bij de vloedplanken schreeuwde. Tinus Muller, de schipper van de 'Lead', kreeg van de gemeente de rekening gepresenteerd voor de redding. Hij moest 3.935 gulden betalen voor beschadiging van vloedpalen, kadebestrating en dijktalud. De schipper heeft niet betaald, schreef J.C.Sturm in het gedenkboek 'De redding van Colijnsplaat'.

Nehalennia

Bij het Zeeuwse dorp deed schipper K.J. Bout in 1970 een bijzondere vondst. Hij viste bij Colijnsplaat brokstukken van twee altaren op. Na bestudering van het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden besloot men verder te speuren in de Oosterschelde. Men vond naast Romeinse aardewerk, dakpannen en andere bouwfragmenten ook 104 altaren en beelden. De onderzoekers concludeerden dat bij Colijnsplaat een tempel uit de tweede of derde eeuw heeft gestaan ter ere van Nehalennia. De godin Nehallennia werd aanbeden door reizigers en handelaren die de oversteek naar Brittannia waagden of er offerden na een behouden thuiskomst.

Voorstraatdorp

Colijnsplaat werd gesticht na de bedijking van de schorren. De naam van het huidige Colijnsplaat werd afgeleid van de naam van een schor. Deze schor werd al in 1489 dus voor de bedijking van de Oud-Noord-Bevelandpolder in 1598 en de stichting van het dorp genoemd. Colijnsplaat werd op kaarsrechte percelen opgezet als een voorstraatdorp. De kern van het dorp wordt gevormd door de Voorstraat, die haaks op de dijk staat.

Vissersdorp

Colijnsplaat is tegenwoordig een rustig vissersdorp. De plaats werd in 1996 aangewezen als beschermd dorpsgebied. Het voormalig gemeentehuis uit 1768 staat op de Havenstraat aan de kop van de Voorstraat. Dit pand werd ook gebruikt als veerhuis. Na de bouw van de Zeelandbrug werd de veerdienst naar Zierikzee overbodig. Vanaf de haven heeft u mooi zicht op de indrukwekkende Zeelandbrug. Bij de haven staat een visafslag. Na de afsluiting van het Veerse Gat door de Veerse Gatdam verhuisden de vissersvloten van Veere en Arnemuiden naar Colijnsplaat. Naast een haven voor de beroepsvaart zijn er ook faciliteiten voor de recreatievaart.

Bezienswaardigheden

Een groot aantal woonhuizen aan de Voorstraat kreeg bescherming als rijksmonument. In Colijnsplaat staan ook twee molens. De Oude Molen stamt uit 1598. De korenmolen Nooit Gedacht is bijna driehonderd jaar jonger. Ook de Nederlands Hervormde Kerk is uw aandacht waard. Het zaalkerkje uit 1769 wordt geflankeerd door een nog oudere toren. De kerktoren met mechanisch uurwerk stamt uit 1607. De preekstoel met klankbord, een koperen doopbekkenhouder en een koperen lezenaar in de hervormde kerk stammen uit het midden van de zeventiende eeuw. Aan het begin van deze eeuw bouwde men ter herinnering aan Nehalennia een replica van een tempel uit de Gallo-Romeinse tijd.

Johannis de Rijke

Een standbeeld uit 1998 herinnert aan de waterbouwkundige Johannis de Rijke (1842-1913). Hij werd in 1865 opzichter bij de bouw van de Oranjesluizen die het IJ bij Schellingwoude moesten afsluiten van de Zuiderzee. Hij volgde in 1872 zijn chef, de ingenieur Cornelis van Doorn naar Japan. In Japan was hij onder meer betrokken bij de bouw van dammen en havens in Tokio, Yokohama en andere plaatsen.

Bestuur

Colijnsplaat was tot 1941 een zelfstandige gemeente in de provincie Zeeland. Tot 1995 maakte het dorp deel uit van de gemeente Kortgene. Tegenwoordig hoort Colijnsplaat bij de gemeente Noord-Beveland. De gemeente Noord-Beveland bestaat uit de plaatsen Colijnsplaat, Geersdijk, Kamperland, Kats, Kortgene en Wissenkerke.

PS

Wie leest weet meer en begrijpt beter. In onze gewaardeerde nieuwsbrief staan veel tips en wetenswaardigheden over de geschiedenis en de cultuur van Nederland waar u echt iets aan heeft. Lees Door de Nederlandse Geschiedenis als u meer wilt weten over de geschiedenis van Nederland.

Ontvang elke werkdag gratis geschiedenis per e-mail

Geschiedenis Nederland

Geschiedenis Nederland
Geschiedenis Zeeland

Leven in de delta is een aantrekkelijke geschiedenisbundel en een reis door de tijd en door Nederland. U ziet Nederland door de ogen van een liefhebber van geschiedenis: beleef het verleden van ons land aan de hand van opzienbarende feiten en mooie verhalen.
Leven in de delta


Lees over de belangrijke episodes uit onze vaderlandse geschiedenis.

'Door de Nederlandse geschiedenis' is een bundeling van de beste artikelen van Ruud van Capelleveen over de geschiedenis van Nederland.
Door de Nederlandse geschiedenis

Betrouwbare informatie kost veel tijd en geld, maar dankzij onze populaire producten heeft u op onze website toch gratis toegang.