Censuskiesrecht in Nederland
Beperkte democratie
Foto Sjoerd van der Hucht (PvdA): Voorzitter Khadija Arib in de Tweede Kamer tijdens een jeugdzitting in 2015
Tot de grondwetswijziging van 1887 gold het censuskiesrecht in Nederland. Dit hield in dat alleen rijke mensen mochten stemmen. Arme mensen hadden niets te vertellen en konden daardoor hun lot niet verbeteren via de politiek. Men moest met verstand van zaken kunnen kiezen en alleen rijke mannen, die een minimaal bepaald bedrag aan belastingen betaalden, zouden hiertoe in staat zijn, dacht men.Herziening van 1848
In de herziening van 1848 ging Johan Rudolph Thorbecke nog uit van het censuskiesrecht. In Frankrijk en Duitsland kwam het socialisme op. Deze denkbeelden werden ook in Nederland bekend. De Zutphensche Courant bracht deze ontwikkeling in oktober 1885 in verband met de verwerping van het censuskiesrecht door Samuel van Houten en andere progressieve politici. Samuel van Houten zou er in 1874 zorgen dat kinderarbeid werd verboden. Hij was progressief, maar dat moet je wel in de tijd zien. "Voorstanders van dat algemeen stemrecht zijn alleen de socialisten," schreef de Zutphensche Courant. Ook Van Houten wilde geen algemeen stemrecht. In Nederland bestond nog geen socialistische partij of organisatie. "Wanneer de heer Van Houten de leus 'algemeen stemrecht' laat horen, bedoelt hij er nog niet eens mee allemans stemrecht, laat staan dat van vrouwen," schreef de krant uit Zutphen.Uitbreiding
Volgens de journalist van de Zutphensche Courant spraken de heren politici wel over algemeen stemrecht, maar bedoelden zij dit niet. Zij wilden algemeen kiesrecht met "tien, desnoods twaalf, dertien of meer uitsluitingen." Het algemeen kiesrecht kwam er dan ook niet. In 1887 werd een artikel opgenomen dat bepaalde dat het kiesrecht voor de Tweede Kamer uitgeoefend zou worden door de mannelijke ingezetenen die een zekere mate van welstand hadden. De Kiesraad kon mensen het kiesrecht verlenen op andere gronden dan inkomen en vermogen, zoals het hebben van spaargeld of het bezit van een woning.Caoutchouc-artikel
De wet waarmee de Kiesraad kon afwijken van de regel werd ook wel het Caoutchouc-artikel. De voorwaarden werden in de loop der jaren verschillende keren aangepast. Het censuskiesrecht werd pas in 1917 vervangen door het algemeen kiesrecht voor mannen. Vrouwen kregen passief kiesrecht. In 1919 kregen vrouwen ook actief kiesrecht.?PS
Wie leest weet meer en begrijpt beter. In onze gewaardeerde nieuwsbrief staan veel tips en wetenswaardigheden over de geschiedenis en de cultuur van Nederland waar u echt iets aan heeft. Lees Door de Nederlandse Geschiedenis en Leven in de delta als u meer wilt weten over de geschiedenis van Nederland.Ontvang elke werkdag gratis geschiedenis per e-mail
Geschiedenis Nederland
Geschiedenis NederlandJohan Rudolf Thorbecke
Leestip
Een informatieve gratis nieuwsbrief over geschiedenis. Interessante verhalen over Historische Plaatsen, Kastelen, Royalty, WO2 en Wetenschap.
Al twintig jaar een begrip bij liefhebbers
van geschiedenis en cultuur.
Mis niets ...
Neem nu een abonnement op onze
Gratis Nieuwsbrief
van geschiedenis en cultuur.
Mis niets ...
Neem nu een abonnement op onze
Gratis Nieuwsbrief
Geschiedenis Nederland
Leven in de delta is een aantrekkelijke geschiedenisbundel en een reis door de tijd en door Nederland. U ziet Nederland door de ogen van een liefhebber van geschiedenis: beleef het verleden van ons land aan de hand van opzienbarende feiten en mooie verhalen.Leven in de delta
Geschiedenis
Lees over de belangrijke episodes uit onze vaderlandse geschiedenis.'Door de Nederlandse geschiedenis' is een bundeling van de beste artikelen van Ruud van Capelleveen over de geschiedenis van Nederland.
Door de Nederlandse geschiedenis
Betrouwbare informatie kost veel tijd en geld, maar dankzij onze populaire producten heeft u op onze website toch gratis toegang.