Geschiedenis van Nederland: Hoe zag Nederland er vroeger uit en wat gebeurde er toen?
Geschiedenis Nederland
Kastelen -
Kerken -
Spoorwegen
Van Groningen is geen document bekend waarin stadsrechten werden verleend. Toch wordt Groningen stad genoemd. Groningen maakte als Hanzestad deel uit van het Noord-Europese handelsnetwerk, maar ontwikkelde zich toch vooral tot een regionaal centrum van handel en macht.
Groningen
In de Romeinse tijd woonden er in de omgeving van de mislukte Oldehove al mensen op terpen in Leeuwarden. De plaats had toen een open verbinding met de Noordzee. De Middelzee slibde in de dertiende eeuw dicht en werd daarna ingepolderd.
Leeuwarden
Zaandam heeft een bijzonder hotel. Naast de Schaanse Schans kreeg Zaandam er in 2010 een nieuwe toeristische attractie bij. Het in 2010 geopende Inntel Hotel lijkt aan de buitenzijde te bestaan uit een stapeling van tientallen Zaanse huisjes. Het merkwaardige hotel is een creatie van architect Wilfried van Winden.
Inntel Hotel in Zaandam
Marken is eeuwenlang een eiland geweest in de Zuiderzee. Dit eiland kwam omstreeks 1270 in het bezit van het klooster Mariëngaarde bij Hallum in Friesland. Het kloosterbezit bestond uit een aantal boerderijen. Bovendien woonden er ook arbeiders met hun gezinnen.
Marken
De kustlijn van de Noordzee liep vroeger op sommige plaatsen verder naar het oosten. Ook bij Rijswijk waar zich rond 3500 voor Christus de eerste bewoners vestigden. In Ypenburg vond men een grafveld uit die tijd met 42 graven.
Rijswijk (ZH)
Het Koorenhuis aan de Prinsegracht in den Haag is een fraai voorbeeld van het Hollands classicisme. Het pand werd waarschijnlijk ontworpen door Urbanus Talibert van Yperen. Het Koorenhuis was in 1663 klaar. Het gebouw wordt tegenwoordig gebruikt als cultureel centrum.
Koorenhuis in Den Haag
Kasteel Westerbeek in Den Haag werd in 1430 gebouwd door Willem van Schagen. Hij was baljuw van Den Haag een raadsheer van het Hof van Holland. Het kasteel kwam in 1543 in het bezit van Adam van Segwaert.
Kasteel Westerbeek
Het landgoed Steenvoorde in Rijswijk is vernoemd naar het middeleeuwse kasteel dat er tot 1778 stond. Het kasteel moet voor 1289 zijn gesticht, want toen werd het bewoond door Gerard van Leyden, de secretaris van graaf Floris V van Holland.
Kasteel Steenvoorde
Kasteel Lievendaal stond in de uiterwaarden bij Amerongen. Het kasteel werd in 1419 voor het eerst genoemd als hofstede, maar het landgoed is ouder want in de veertiende eeuw was er al sprake van een belening.
Lievendaal in Amerongen
Kasteel Kersbergen in Zeist werd waarschijnlijk gesticht als jachthuis van de bisschop van Utrecht. Hoe dit eerste kasteel er precies heeft uitgezien is niet bekend. Mogelijk was het een woontoren. Het versterkte huis werd in 1417 voor het eerst in een document genoemd.
Kasteel Kersbergen in Zeist
Kasteel Geerestein in Woudenberg werd omstreeks 1400 gesticht door Jacob van Zuylen van Nijevelt. Zijn nazaten waren als Hoeken betrokken bij de Hoekse en Kabeljauwse twisten. De bisschop van Utrecht nam het kasteel in 1482 in.
Kasteel Geerestein
Kasteel Hagestein in het gelijknamige dorp in Utrecht, dat destijds nog Gasperde werd genoemd, werd in het midden van de dertiende eeuw gebouwd. Gijsbert van Gevengoie droeg het kasteel op aan graaf Otto II van Gelre en kreeg het als erfleen terug.
Kasteel Hagestein
Tussen Beek en Neerbeek in Limburg staat de Oude Pastorie. Het is een bakstenen gebouw met een gevelsteen uit 1781 van twee haaks op elkaar staande vleugels. Dit is het overblijfsel van de voormalige Vroenhof.
De Vroenhof in Beek (L)
Kasteel Vliek in het Limburgse Ulestraten werd in 1374 voor het eerst genoemd. Het door de familie Van Vlieck bewoonde kasteel werd toen nog Huize de Dael genoemd. Dit kasteel zou op een eilandje in de vijver van het huidige kasteel hebben gestaan.
Kasteel Vliek in Ulestraten
In Groningen staat de prachtige sculptuur 'Fietsles' van kunstenaar Kees Verkade. Een ouder rent naast een meisje op een fiets aan de Ubbo Emmiussingel in het centrum van Groningen. De in Haarlem geboren kunstenaar Kees Verkade (1941-2020) maakte realistische beelden.
Fietsles in Groningen
De plaats Munnekezijl ligt ten zuidoosten van het Lauwersmeer in Friesland. Het dorp ontstond in de middeleeuwen bij een uitwateringssluis in de rivier de Lauwers. In 1476 stichtte men daar Jeruzalem, dat ook wel het Gerkesklooster werd genoemd.
Munnekezijl
In het centrum van Leeuwarden staat de torenhoge kantoorflat die architect Abe Bonnema en Jan van der Leij ontwierpen voor de verzekeringsmaatschappij Achmea. De Achmeatoren werd in 2002 in gebruik genomen.
Achmeatoren in Leeuwarden
Het station van Zutphen werd in 1865 geopend aan de staatslijn, die Arnhem via Zwolle met Leeuwarden verbond en de spoorlijn van Zutphen via Enschede naar Duitsland. Later kwamen er ook verbindingen met Amsterdam en Winterswijk.
Station Zutphen
De Oude Kerk aan de Achterweg in Heemstede werd in de zeventiende eeuw gebouwd in gotische stijl. Aan dit eenbeukige kerkje uit 1625 werd in 1652 een dwarsarm toegevoegd. Het daktorentje stamt uit 1759. Adriaan Pauw, de stichter van de kerk, ligt er in de grafkelder.
Oude Kerk in Heemstede
Alkmaar ontstond als agrarische nederzetting op een strandwal bij de in de tiende eeuw gestichte Sint-Laurenskerk. In 1195 viel Willem van Friesland de kop van het huidige Noord-Holland binnen. Er ontstond een strijd tussen de West-Friezen en de graven van Holland.
Alkmaar
Voorschoten ontstond op een lange gestrekte strandwal. Deze vorm is nog altijd goed zichtbaar op de plattegrond van Voorschoten. Al duizenden jaren voor het begin van onze jaartelling woonden er vissers en jagers op deze strandwal. Men vond er vierduizend jaar oude resten.
Voorschoten
Eindhoven ontstond bij het kasteel Ravensdonck in een moerasgebied tussen de riviertjes de Dommel, de Gender, de Laak, de Rungraaf en de Tongelreep. De plaats kreeg in 1232 stadsrechten van hertog Hendrik I van Brabant. De omwalling werd in de Tachtigjarige Oorlog na het Beleg van Eindhoven in 1583 afgebroken.
Eindhoven
De Sint-Gerlachuskerk in Houthem, een plaatsje bij Valkenburg in Limburg, was oorspronkelijk de kloosterkerk van een norbertinessenklooster, waarvan het bewaarde deel nu bekend is als Château St. Gerlach.
Sint-Gerlachuskerk Houthem
Aan de Markt in Venlo staat een prachtig stadhuis in renaissancestijl. Het pand was eigendom van Gerard van Bocholt. Hij droeg het eigendom van het huis over aan Venlo. Het rond 1300 gebouwde pand werd omstreeks 1598 verbouwd door bouwmeester Willem van Bommel uit Emmerik.
Stadhuis van Venlo
Hendrik Petrus Berlage ontwierp Nieuw Parkwijck in Den Haag in 1913 in de rationalistische bouwstijl. Vooral de gebogen geveldelen en de dakoverstekken tonen de invloed van Frank Lloyd Wright. Twee jaar eerder had hij in Amerika kennis gemaakt met zijn werk.
Nieuw Parkwijck
Zaandam is vooral bekend door de Zaanse Schans. Vroeger was de plaats nauw verbonden met de walvisvaart en de scheepsbouw. Tsaar Peter van Rusland bracht bezoeken aan Zaandam, want hij wilde deze industrie in Rusland tot ontwikkeling brengen.
Zaandam
Kasteel Strijthagen staat bij Schaesberg bij de Strijthagerbeek. Strijthagen is geen oud kasteel. Het pand in Landgraaf werd in de achttiende eeuw gebouwd op de plek van een oud kasteel. De oudste vermelding van Strijthagen stamt uit 1020.
Kasteel Strijthagen
Naast de ingang van de Stalberg in Venlo bevindt zich een gevelsteen met het wapen van de adellijke familie Van Stalbergen. Het is een van de oudste boerenhofsteden in de omgeving. Op de plaats van het huis stond in de middeleeuwen een burcht.
Huize Stalberg in Venlo
Woudenberg ontstond rond 1240 in een moerasgebied ten noorden van het huidige Maarsbergen en ten oosten van de plek waar Scherpenzeel ontstond. Woudenberg groeide niet uit tot een grote plaats. In 2020 had Woudenberg 13.362 inwoners.
Woudenberg
Leiderdorp ligt ten oosten van Leiden. De rivieren de Zijl en de Oude Rijn vormen de gemeentegrens tussen Leiderdorp en Leiden. Vroeger was Leiderdorp veel groter. Het gebied tot het Burcht van Leiden behoorde tot Leiderdorp.
Leiderdorp
De Doelenpoort in de binnenstad van Leiden is het overblijfsel van de in 1821 gesloopte Sint-Jorisdoelen. De fraaie zandstenen poort met beeldhouwwerk werd in 1645 ontworpen door Arent van 's-Gravesande. Het is een bezienswaardigheid.
Doelenpoort in Leiden
De Sint-Josephkerk in Alkmaar werd in 1909 gebouwd naar een ontwerp van Albert Margry en Jos Snickers. Margry ontwierp ook de naastgelegen pastorie. De kerk werd op 31 december 1909 ingewijd. De parochie van de H.H. Mathias Laurentius gebruikte de kerk tot 1 juli 2019.
Sint-Josephkerk in Alkmaar
ProDemos in Den Haag geeft voorlichting over burgerschap, rechtstaat en democratie. De organisatie is gevestigd aan de Hofweg, tegenover het Binnenhof in Den Haag, waar ook een expositieruimte is ingericht.
ProDemos in Den Haag
Het negentiende-eeuwse pand aan de Javastraat 26 in den Haag werd vanaf 1912 voor raadsvergaderingen van de gemeente Den Haag gebruikt. Het voormalige stadhuis werd later nog lang als trouwlocatie benut. Er werden verschillende koninklijke huwelijken gesloten.
Javastraat 26 Den Haag
Theater Diligentia aan het Lange Voorhout in Den Haag werd aan het begin van de negentiende eeuw als theater in gebruik genomen door een gezelschap dat later de naam Deligentia zou aannemen. Op de plek van het achterliggende pand bouwde men later een theaterzaal.
Theater Diligentia
Huize Windekind op de Nieuwe Parklaan 76 in Den Haag werd in 1994 aangemerkt als rijksmonument. De villa werd in 1928 gebouwd voor François van 't Sant, de Haagse hoofdcommissaris van politie en later vertrouwensman van koningin Wilhelmina.
Huize Windekind in Den Haag
De Nieuwe Badkapel uit 1916 staat op de hoek van de Nieuwe Duinweg en de Nieuwe Parklaan in Scheveningen. De kerk werd ontworpen door Willem Chiel Kuijper op een kruisvormige plattegrond in neoromaanse stijl met invloeden van Karel de Bazel en Hendrik Petrus Berlage.
Nieuwe Badkapel
Den Haag had aan het begin van de vijftiende eeuw een verregaande mate van zelfbestuur van de graven van Holland. Deze situatie bleef bestaan in de tijd van de Bourgondiërs en de Habsburgers. Dit kwam mede omdat van oudsher de Staten-Generaal in Den Haag waren gevestigd.
Bestuurscentrum Den Haag
De Koninklijke Bibliotheek in Den Haag werd in de Franse tijd opgericht. De in 1798 gestichte bibliotheek mocht zich van Lodewijk Napoleon in 1806 Koninklijke Bibliotheek gaan noemen. De nationale bibliotheek manifesteert zich vooral met de afkorting KB.
Koninklijke Bibliotheek (KB)
Het Hof van Wena in Rotterdam stond op de plaats waar men later station Hofplein bouwde. Het Wena werd in 1306 voor het eerst genoemd. Het huis was toen in het bezit van de familie Bokel van Wena. Zij bezaten ook andere heerlijkheden rond Rotterdam, zoals Beukelsdijk en West Blommersdijk.
Hof van Wena
Ten Hert is een van de stadskastelen van de stad Utrecht. Het rijksmonument staat aan de Oudegracht 86. Boven de ingang staat 'Het Hertenhuis' en boven het raam bracht men een verguld beeldhouwwerk van een hert aan.
Ten Hert in Utrecht
Het rijksmonument Etzenraderhuuske in Jabeek is de oude kasteelboerderij van kasteel Etzenrade. De laatste resten van het kasteel werden rond 1880 afgebroken, maar het kasteel was toen al lang een ruïne. Historici vermoeden dat kasteel Etzenrade voor 1710 vernietigd werd.
Etzenraderhuuske
De Vereniging tot Behoud van Natuurmonumenten in Nederland werd in 1905 opgericht. Het eerste gebied dat de vereniging aankocht ter bescherming was het Naardermeer in Noord-Holland. Amsterdam wilde hier een vuilstort inrichten. Jac. P. Thijsse en andere natuurbeschermers kwamen hiertegen in verzet.
Natuurmonumenten
De ANWB was jarenlang verantwoordelijk voor de bewegwijzering in Nederland. De ANWB had tot 2004 het monopolie op de Nederlandse wegen en paden. De anonieme blauwe bewegwijzeringsborden langs en boven de weg hadden een hoge kwaliteit. Zij waren goed leesbaar, ook bij slecht weer. Dit danken we aan letterontwerper Gerard Unger.
Blauwe ANWB-borden
De invoering van het metriek stelsel in Nederland is een van de belangrijke veranderingen die Napoleon Bonaparte tot stand bracht in Europa. Voor afstand, gewicht en temperatuur kwamen uniforme standaardeenheden. De meter verving oudere maten als de duim, de el en de voet. Koning Lodewijk Napoleon voerde hiervoor de eerste wetgeving in.
Metriek stelsel
Architecten van de Delftse School streefden naar architectuur die was gebaseerd op universele normen en waarden. Zij wilden de traditie van de Nederlandse plattelandsbouw in ere houden. Zij vonden de Amsterdamse School te decoratief. De Delftse School bestond van 1925 tot 1955.
Delftse School
Staatsbosbeheer werd in juli 1899 door de Nederlandse staat opgericht om bossen aan te leggen en daarmee zandverstuivingen tegen te gaan. Later werd natuurbeheer de belangrijkste taak van Staatsbosbeheer.
Staatsbosbeheer
In 1531 stelde keizer Karel V een Eeuwig Edict op voor de Habsburgse Nederlanden. Deze wet vormde het uitgangspunt voor de gemeenschappelijke wetgeving in de gewesten in deze streek.
Eeuwig Edict van 1531
Het Eeuwig Edict van 1667 is een resolutie van de Staten van Holland om het stadhouderschap voor altijd af te schaffen. Holland ging de functies van de stadhouder voortaan zelf uitvoeren.
Eeuwig Edict van 1667
Op 4 december 2014 werd majoor Gijs Tuinman onderscheiden voor zijn daden in Uruzgan. Hij werd door koning Willem-Alexander op het Binnenhof in Den Haag tot ridder in de Militaire Willems-Orde geslagen.
Militaire Willems-Orde
De aardappel komt oorspronkelijk uit Zuid-Amerika. Men neemt aan dat Diego de Amalya, een Spaanse ontdekkingsreiziger, de eerste aardappelplant in 1536 uit Peru of Chili naar Europa meenam. De Inca's verbouwden de aardappel toen al honderden jaren in de Andes.
Aardappel
Door economen wordt de tulpenmanie in Holland en Utrecht in de zeventiende eeuw vaak gebruikt als een voorbeeld van een uit de hand gelopen speculatiegolf.
Tulpenmanie
In de jaren zestig besloot men de mijnen in Limburg te sluiten. Door de gasvondst bij Slochteren en de goedkopere steenkool en aardolie uit het buitenland was de exploitatie van de staatsmijnen in Limburg niet meer rendabel. De laatste steenkolenmijn sloot op 31 december 1974.
Mijnschacht in Limburg
Op verschillende plaatsen in Nederland zit winbaar zout in de grond: vlakbij Hengelo in de provincie Overijssel, bij Veendam in Groningen en bij Sexbierum in Friesland. Het eerste zout in de bodem van Nederland werd in 1886 gevonden bij Delden in Overijssel.
Zoutwinning in Nederland
De wet van de liberaal Samuel van Houten uit 1874 beoogde een einde te maken aan kinderarbeid. Het Kinderwetje van Van Houten verbood kinderen tot twaalf jaar om in fabrieken te werken.
Kinderwetje Van Houten
De zuidelijke provincies waren al door de Fransen bezet. In de eerste weken van 1795 namen de Fransen bezit van de hele Republiek. Op 18 januari 1795 vluchtte stadhouder prins Willem V naar Engeland.
Franse troepen over de lek
Schenkenschans is een Duits kerkdorp, net over de grens bij Lobith aan de zuidzijde van de Rijn. Schenkenschans, de Duitsers schrijven het als Schenkenschanz, behoorde lange tijd tot Nederland. Schenkenschans kwam tijdens de Tachtigjarige Oorlog in Nederlands bezit.
Schenkenschans in 1672
Het Beleg van Zutphen vond plaats in het Rampjaar 1672, toen de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden werd aangevallen door Engeland en Frankrijk. Lodewijk XIV van Frankrijk trok op 12 juni 1672 bij Lobith de Rijn over.
Beleg van Zutphen in 1672
In 1787 kwam de Pruisische koning zijn Hollandse zwager, stadhouder Willem V, te hulp nadat Wilhelmina van Pruisen bij Goejanverwellesluis was aangehouden. Frederik Willem II stuurde een leger naar Holland om de opstand van de patriotten neer te slaan.
Pruisen in Amsterdam
Het Exercitiegenootschap van Sneek was een gewapende organisatie die tijdens de patriottentijd de burgers wilde oefenen in het hanteren van het geweer en de sabel. Het Exercitiegenootschap van Sneek werd in 1783 opgericht.
Exercitiegenootschap Sneek
Na de beëindiging van het Tweede Stadhouderloze tijdperk in 1747 bleef een groot deel van de bevolking zeer ontevreden. De economische ontwikkelingen vielen tegen en men stoorde zich aan de haast onbeperkte macht van de regenten en door hen straffeloos beleden misstanden.
Misstanden onder stadhouders
Cornelis de Gijselaar en Ocker Genaerts waren leidende patriotten in uit Dordrecht. Zij waren afgevaardigden in de Staten van Holland. Toen zij in maart 1786 het Binnenhof via de Stadhouderspoort wilden verlaten werden zij belaagd door aanhangers van stadhouder Willem V.
Provocatie in patriottentijd
De tegenstanders van de stadhouder van Oranje in de achttiende eeuw in de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden werden patriotten genoemd.
Patriotten tegen stadhouder
De Hef, de in Rotterdam gebruikelijke benaming voor de monumentale Koningshavenbrug, ligt er nu werkloos bij. De spoorbrug wordt sinds de ingebruikname van de Willemsspoortunnel in 1993 niet meer gebruikt. De andere bruggen op dit tracé werden wel gesloopt.
De Hef in Rotterdam
Kerken in Nederland
Democratie in Nederland
Middeleeuwen
Nederland in Oorlog
Molens in Nederland
Polders en kanalen in Nederland
Romeinen in Nederland
Spoorwegen in Nederland
Tachtigjarige Oorlog
Tweede Wereldoorlog
Nederlanders en de Zeevaart
Zuidelijke Nederlanden
Groningen
Van Groningen is geen document bekend waarin stadsrechten werden verleend. Toch wordt Groningen stad genoemd. Groningen maakte als Hanzestad deel uit van het Noord-Europese handelsnetwerk, maar ontwikkelde zich toch vooral tot een regionaal centrum van handel en macht.Groningen
Leeuwarden
In de Romeinse tijd woonden er in de omgeving van de mislukte Oldehove al mensen op terpen in Leeuwarden. De plaats had toen een open verbinding met de Noordzee. De Middelzee slibde in de dertiende eeuw dicht en werd daarna ingepolderd.Leeuwarden
Inntel Hotel in Zaandam
Zaandam heeft een bijzonder hotel. Naast de Schaanse Schans kreeg Zaandam er in 2010 een nieuwe toeristische attractie bij. Het in 2010 geopende Inntel Hotel lijkt aan de buitenzijde te bestaan uit een stapeling van tientallen Zaanse huisjes. Het merkwaardige hotel is een creatie van architect Wilfried van Winden.Inntel Hotel in Zaandam
Marken
Marken is eeuwenlang een eiland geweest in de Zuiderzee. Dit eiland kwam omstreeks 1270 in het bezit van het klooster Mariëngaarde bij Hallum in Friesland. Het kloosterbezit bestond uit een aantal boerderijen. Bovendien woonden er ook arbeiders met hun gezinnen.Marken
Rijswijk (ZH)
De kustlijn van de Noordzee liep vroeger op sommige plaatsen verder naar het oosten. Ook bij Rijswijk waar zich rond 3500 voor Christus de eerste bewoners vestigden. In Ypenburg vond men een grafveld uit die tijd met 42 graven.Rijswijk (ZH)
Koorenhuis in Den Haag
Het Koorenhuis aan de Prinsegracht in den Haag is een fraai voorbeeld van het Hollands classicisme. Het pand werd waarschijnlijk ontworpen door Urbanus Talibert van Yperen. Het Koorenhuis was in 1663 klaar. Het gebouw wordt tegenwoordig gebruikt als cultureel centrum.Koorenhuis in Den Haag
Kasteel Westerbeek
Kasteel Westerbeek in Den Haag werd in 1430 gebouwd door Willem van Schagen. Hij was baljuw van Den Haag een raadsheer van het Hof van Holland. Het kasteel kwam in 1543 in het bezit van Adam van Segwaert.Kasteel Westerbeek
Kasteel Steenvoorde
Het landgoed Steenvoorde in Rijswijk is vernoemd naar het middeleeuwse kasteel dat er tot 1778 stond. Het kasteel moet voor 1289 zijn gesticht, want toen werd het bewoond door Gerard van Leyden, de secretaris van graaf Floris V van Holland.Kasteel Steenvoorde
Lievendaal in Amerongen
Kasteel Lievendaal stond in de uiterwaarden bij Amerongen. Het kasteel werd in 1419 voor het eerst genoemd als hofstede, maar het landgoed is ouder want in de veertiende eeuw was er al sprake van een belening.Lievendaal in Amerongen
Kasteel Kersbergen in Zeist
Kasteel Kersbergen in Zeist werd waarschijnlijk gesticht als jachthuis van de bisschop van Utrecht. Hoe dit eerste kasteel er precies heeft uitgezien is niet bekend. Mogelijk was het een woontoren. Het versterkte huis werd in 1417 voor het eerst in een document genoemd.Kasteel Kersbergen in Zeist
Kasteel Geerestein
Kasteel Geerestein in Woudenberg werd omstreeks 1400 gesticht door Jacob van Zuylen van Nijevelt. Zijn nazaten waren als Hoeken betrokken bij de Hoekse en Kabeljauwse twisten. De bisschop van Utrecht nam het kasteel in 1482 in.Kasteel Geerestein
Kasteel Hagestein
Kasteel Hagestein in het gelijknamige dorp in Utrecht, dat destijds nog Gasperde werd genoemd, werd in het midden van de dertiende eeuw gebouwd. Gijsbert van Gevengoie droeg het kasteel op aan graaf Otto II van Gelre en kreeg het als erfleen terug.Kasteel Hagestein
De Vroenhof in Beek (L)
Tussen Beek en Neerbeek in Limburg staat de Oude Pastorie. Het is een bakstenen gebouw met een gevelsteen uit 1781 van twee haaks op elkaar staande vleugels. Dit is het overblijfsel van de voormalige Vroenhof.De Vroenhof in Beek (L)
Kasteel Vliek in Ulestraten
Kasteel Vliek in het Limburgse Ulestraten werd in 1374 voor het eerst genoemd. Het door de familie Van Vlieck bewoonde kasteel werd toen nog Huize de Dael genoemd. Dit kasteel zou op een eilandje in de vijver van het huidige kasteel hebben gestaan.Kasteel Vliek in Ulestraten
Fietsles in Groningen
In Groningen staat de prachtige sculptuur 'Fietsles' van kunstenaar Kees Verkade. Een ouder rent naast een meisje op een fiets aan de Ubbo Emmiussingel in het centrum van Groningen. De in Haarlem geboren kunstenaar Kees Verkade (1941-2020) maakte realistische beelden.Fietsles in Groningen
Munnekezijl
De plaats Munnekezijl ligt ten zuidoosten van het Lauwersmeer in Friesland. Het dorp ontstond in de middeleeuwen bij een uitwateringssluis in de rivier de Lauwers. In 1476 stichtte men daar Jeruzalem, dat ook wel het Gerkesklooster werd genoemd.Munnekezijl
Achmeatoren in Leeuwarden
In het centrum van Leeuwarden staat de torenhoge kantoorflat die architect Abe Bonnema en Jan van der Leij ontwierpen voor de verzekeringsmaatschappij Achmea. De Achmeatoren werd in 2002 in gebruik genomen.Achmeatoren in Leeuwarden
Station Zutphen
Het station van Zutphen werd in 1865 geopend aan de staatslijn, die Arnhem via Zwolle met Leeuwarden verbond en de spoorlijn van Zutphen via Enschede naar Duitsland. Later kwamen er ook verbindingen met Amsterdam en Winterswijk.Station Zutphen
Oude Kerk in Heemstede
De Oude Kerk aan de Achterweg in Heemstede werd in de zeventiende eeuw gebouwd in gotische stijl. Aan dit eenbeukige kerkje uit 1625 werd in 1652 een dwarsarm toegevoegd. Het daktorentje stamt uit 1759. Adriaan Pauw, de stichter van de kerk, ligt er in de grafkelder.Oude Kerk in Heemstede
Alkmaar
Alkmaar ontstond als agrarische nederzetting op een strandwal bij de in de tiende eeuw gestichte Sint-Laurenskerk. In 1195 viel Willem van Friesland de kop van het huidige Noord-Holland binnen. Er ontstond een strijd tussen de West-Friezen en de graven van Holland.Alkmaar
Voorschoten
Voorschoten ontstond op een lange gestrekte strandwal. Deze vorm is nog altijd goed zichtbaar op de plattegrond van Voorschoten. Al duizenden jaren voor het begin van onze jaartelling woonden er vissers en jagers op deze strandwal. Men vond er vierduizend jaar oude resten.Voorschoten
Eindhoven
Eindhoven ontstond bij het kasteel Ravensdonck in een moerasgebied tussen de riviertjes de Dommel, de Gender, de Laak, de Rungraaf en de Tongelreep. De plaats kreeg in 1232 stadsrechten van hertog Hendrik I van Brabant. De omwalling werd in de Tachtigjarige Oorlog na het Beleg van Eindhoven in 1583 afgebroken.Eindhoven
Sint-Gerlachuskerk Houthem
De Sint-Gerlachuskerk in Houthem, een plaatsje bij Valkenburg in Limburg, was oorspronkelijk de kloosterkerk van een norbertinessenklooster, waarvan het bewaarde deel nu bekend is als Château St. Gerlach.Sint-Gerlachuskerk Houthem
Stadhuis van Venlo
Aan de Markt in Venlo staat een prachtig stadhuis in renaissancestijl. Het pand was eigendom van Gerard van Bocholt. Hij droeg het eigendom van het huis over aan Venlo. Het rond 1300 gebouwde pand werd omstreeks 1598 verbouwd door bouwmeester Willem van Bommel uit Emmerik.Stadhuis van Venlo
Nieuw Parkwijck
Hendrik Petrus Berlage ontwierp Nieuw Parkwijck in Den Haag in 1913 in de rationalistische bouwstijl. Vooral de gebogen geveldelen en de dakoverstekken tonen de invloed van Frank Lloyd Wright. Twee jaar eerder had hij in Amerika kennis gemaakt met zijn werk.Nieuw Parkwijck
Zaandam
Zaandam is vooral bekend door de Zaanse Schans. Vroeger was de plaats nauw verbonden met de walvisvaart en de scheepsbouw. Tsaar Peter van Rusland bracht bezoeken aan Zaandam, want hij wilde deze industrie in Rusland tot ontwikkeling brengen.Zaandam
Kasteel Strijthagen
Kasteel Strijthagen staat bij Schaesberg bij de Strijthagerbeek. Strijthagen is geen oud kasteel. Het pand in Landgraaf werd in de achttiende eeuw gebouwd op de plek van een oud kasteel. De oudste vermelding van Strijthagen stamt uit 1020.Kasteel Strijthagen
Huize Stalberg in Venlo
Naast de ingang van de Stalberg in Venlo bevindt zich een gevelsteen met het wapen van de adellijke familie Van Stalbergen. Het is een van de oudste boerenhofsteden in de omgeving. Op de plaats van het huis stond in de middeleeuwen een burcht.Huize Stalberg in Venlo
Woudenberg
Woudenberg ontstond rond 1240 in een moerasgebied ten noorden van het huidige Maarsbergen en ten oosten van de plek waar Scherpenzeel ontstond. Woudenberg groeide niet uit tot een grote plaats. In 2020 had Woudenberg 13.362 inwoners.Woudenberg
Leiderdorp
Leiderdorp ligt ten oosten van Leiden. De rivieren de Zijl en de Oude Rijn vormen de gemeentegrens tussen Leiderdorp en Leiden. Vroeger was Leiderdorp veel groter. Het gebied tot het Burcht van Leiden behoorde tot Leiderdorp.Leiderdorp
Doelenpoort in Leiden
De Doelenpoort in de binnenstad van Leiden is het overblijfsel van de in 1821 gesloopte Sint-Jorisdoelen. De fraaie zandstenen poort met beeldhouwwerk werd in 1645 ontworpen door Arent van 's-Gravesande. Het is een bezienswaardigheid.Doelenpoort in Leiden
Sint-Josephkerk in Alkmaar
De Sint-Josephkerk in Alkmaar werd in 1909 gebouwd naar een ontwerp van Albert Margry en Jos Snickers. Margry ontwierp ook de naastgelegen pastorie. De kerk werd op 31 december 1909 ingewijd. De parochie van de H.H. Mathias Laurentius gebruikte de kerk tot 1 juli 2019.Sint-Josephkerk in Alkmaar
ProDemos in Den Haag
ProDemos in Den Haag geeft voorlichting over burgerschap, rechtstaat en democratie. De organisatie is gevestigd aan de Hofweg, tegenover het Binnenhof in Den Haag, waar ook een expositieruimte is ingericht.ProDemos in Den Haag
Javastraat 26 Den Haag
Het negentiende-eeuwse pand aan de Javastraat 26 in den Haag werd vanaf 1912 voor raadsvergaderingen van de gemeente Den Haag gebruikt. Het voormalige stadhuis werd later nog lang als trouwlocatie benut. Er werden verschillende koninklijke huwelijken gesloten.Javastraat 26 Den Haag
Theater Diligentia
Theater Diligentia aan het Lange Voorhout in Den Haag werd aan het begin van de negentiende eeuw als theater in gebruik genomen door een gezelschap dat later de naam Deligentia zou aannemen. Op de plek van het achterliggende pand bouwde men later een theaterzaal.Theater Diligentia
Huize Windekind in Den Haag
Huize Windekind op de Nieuwe Parklaan 76 in Den Haag werd in 1994 aangemerkt als rijksmonument. De villa werd in 1928 gebouwd voor François van 't Sant, de Haagse hoofdcommissaris van politie en later vertrouwensman van koningin Wilhelmina.Huize Windekind in Den Haag
Nieuwe Badkapel
De Nieuwe Badkapel uit 1916 staat op de hoek van de Nieuwe Duinweg en de Nieuwe Parklaan in Scheveningen. De kerk werd ontworpen door Willem Chiel Kuijper op een kruisvormige plattegrond in neoromaanse stijl met invloeden van Karel de Bazel en Hendrik Petrus Berlage.Nieuwe Badkapel
Bestuurscentrum Den Haag
Den Haag had aan het begin van de vijftiende eeuw een verregaande mate van zelfbestuur van de graven van Holland. Deze situatie bleef bestaan in de tijd van de Bourgondiërs en de Habsburgers. Dit kwam mede omdat van oudsher de Staten-Generaal in Den Haag waren gevestigd.Bestuurscentrum Den Haag
Koninklijke Bibliotheek (KB)
De Koninklijke Bibliotheek in Den Haag werd in de Franse tijd opgericht. De in 1798 gestichte bibliotheek mocht zich van Lodewijk Napoleon in 1806 Koninklijke Bibliotheek gaan noemen. De nationale bibliotheek manifesteert zich vooral met de afkorting KB.Koninklijke Bibliotheek (KB)
Hof van Wena
Het Hof van Wena in Rotterdam stond op de plaats waar men later station Hofplein bouwde. Het Wena werd in 1306 voor het eerst genoemd. Het huis was toen in het bezit van de familie Bokel van Wena. Zij bezaten ook andere heerlijkheden rond Rotterdam, zoals Beukelsdijk en West Blommersdijk.Hof van Wena
Ten Hert in Utrecht
Ten Hert is een van de stadskastelen van de stad Utrecht. Het rijksmonument staat aan de Oudegracht 86. Boven de ingang staat 'Het Hertenhuis' en boven het raam bracht men een verguld beeldhouwwerk van een hert aan.Ten Hert in Utrecht
Etzenraderhuuske
Het rijksmonument Etzenraderhuuske in Jabeek is de oude kasteelboerderij van kasteel Etzenrade. De laatste resten van het kasteel werden rond 1880 afgebroken, maar het kasteel was toen al lang een ruïne. Historici vermoeden dat kasteel Etzenrade voor 1710 vernietigd werd.Etzenraderhuuske
Natuurmonumenten
De Vereniging tot Behoud van Natuurmonumenten in Nederland werd in 1905 opgericht. Het eerste gebied dat de vereniging aankocht ter bescherming was het Naardermeer in Noord-Holland. Amsterdam wilde hier een vuilstort inrichten. Jac. P. Thijsse en andere natuurbeschermers kwamen hiertegen in verzet.Natuurmonumenten
Blauwe ANWB-borden
De ANWB was jarenlang verantwoordelijk voor de bewegwijzering in Nederland. De ANWB had tot 2004 het monopolie op de Nederlandse wegen en paden. De anonieme blauwe bewegwijzeringsborden langs en boven de weg hadden een hoge kwaliteit. Zij waren goed leesbaar, ook bij slecht weer. Dit danken we aan letterontwerper Gerard Unger.Blauwe ANWB-borden
Metriek stelsel
De invoering van het metriek stelsel in Nederland is een van de belangrijke veranderingen die Napoleon Bonaparte tot stand bracht in Europa. Voor afstand, gewicht en temperatuur kwamen uniforme standaardeenheden. De meter verving oudere maten als de duim, de el en de voet. Koning Lodewijk Napoleon voerde hiervoor de eerste wetgeving in.Metriek stelsel
Delftse School
Architecten van de Delftse School streefden naar architectuur die was gebaseerd op universele normen en waarden. Zij wilden de traditie van de Nederlandse plattelandsbouw in ere houden. Zij vonden de Amsterdamse School te decoratief. De Delftse School bestond van 1925 tot 1955.Delftse School
Staatsbosbeheer
Staatsbosbeheer werd in juli 1899 door de Nederlandse staat opgericht om bossen aan te leggen en daarmee zandverstuivingen tegen te gaan. Later werd natuurbeheer de belangrijkste taak van Staatsbosbeheer.Staatsbosbeheer
Eeuwig Edict van 1531
In 1531 stelde keizer Karel V een Eeuwig Edict op voor de Habsburgse Nederlanden. Deze wet vormde het uitgangspunt voor de gemeenschappelijke wetgeving in de gewesten in deze streek.Eeuwig Edict van 1531
Eeuwig Edict van 1667
Het Eeuwig Edict van 1667 is een resolutie van de Staten van Holland om het stadhouderschap voor altijd af te schaffen. Holland ging de functies van de stadhouder voortaan zelf uitvoeren.Eeuwig Edict van 1667
Militaire Willems-Orde
Op 4 december 2014 werd majoor Gijs Tuinman onderscheiden voor zijn daden in Uruzgan. Hij werd door koning Willem-Alexander op het Binnenhof in Den Haag tot ridder in de Militaire Willems-Orde geslagen.Militaire Willems-Orde
Aardappel
De aardappel komt oorspronkelijk uit Zuid-Amerika. Men neemt aan dat Diego de Amalya, een Spaanse ontdekkingsreiziger, de eerste aardappelplant in 1536 uit Peru of Chili naar Europa meenam. De Inca's verbouwden de aardappel toen al honderden jaren in de Andes.Aardappel
Tulpenmanie
Door economen wordt de tulpenmanie in Holland en Utrecht in de zeventiende eeuw vaak gebruikt als een voorbeeld van een uit de hand gelopen speculatiegolf.Tulpenmanie
Mijnschacht in Limburg
In de jaren zestig besloot men de mijnen in Limburg te sluiten. Door de gasvondst bij Slochteren en de goedkopere steenkool en aardolie uit het buitenland was de exploitatie van de staatsmijnen in Limburg niet meer rendabel. De laatste steenkolenmijn sloot op 31 december 1974.Mijnschacht in Limburg
Zoutwinning in Nederland
Op verschillende plaatsen in Nederland zit winbaar zout in de grond: vlakbij Hengelo in de provincie Overijssel, bij Veendam in Groningen en bij Sexbierum in Friesland. Het eerste zout in de bodem van Nederland werd in 1886 gevonden bij Delden in Overijssel.Zoutwinning in Nederland
Kinderwetje Van Houten
De wet van de liberaal Samuel van Houten uit 1874 beoogde een einde te maken aan kinderarbeid. Het Kinderwetje van Van Houten verbood kinderen tot twaalf jaar om in fabrieken te werken.Kinderwetje Van Houten
Franse troepen over de lek
De zuidelijke provincies waren al door de Fransen bezet. In de eerste weken van 1795 namen de Fransen bezit van de hele Republiek. Op 18 januari 1795 vluchtte stadhouder prins Willem V naar Engeland.Franse troepen over de lek
Schenkenschans in 1672
Schenkenschans is een Duits kerkdorp, net over de grens bij Lobith aan de zuidzijde van de Rijn. Schenkenschans, de Duitsers schrijven het als Schenkenschanz, behoorde lange tijd tot Nederland. Schenkenschans kwam tijdens de Tachtigjarige Oorlog in Nederlands bezit.Schenkenschans in 1672
Beleg van Zutphen in 1672
Het Beleg van Zutphen vond plaats in het Rampjaar 1672, toen de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden werd aangevallen door Engeland en Frankrijk. Lodewijk XIV van Frankrijk trok op 12 juni 1672 bij Lobith de Rijn over.Beleg van Zutphen in 1672
Pruisen in Amsterdam
In 1787 kwam de Pruisische koning zijn Hollandse zwager, stadhouder Willem V, te hulp nadat Wilhelmina van Pruisen bij Goejanverwellesluis was aangehouden. Frederik Willem II stuurde een leger naar Holland om de opstand van de patriotten neer te slaan.Pruisen in Amsterdam
Exercitiegenootschap Sneek
Het Exercitiegenootschap van Sneek was een gewapende organisatie die tijdens de patriottentijd de burgers wilde oefenen in het hanteren van het geweer en de sabel. Het Exercitiegenootschap van Sneek werd in 1783 opgericht.Exercitiegenootschap Sneek
Misstanden onder stadhouders
Na de beëindiging van het Tweede Stadhouderloze tijdperk in 1747 bleef een groot deel van de bevolking zeer ontevreden. De economische ontwikkelingen vielen tegen en men stoorde zich aan de haast onbeperkte macht van de regenten en door hen straffeloos beleden misstanden.Misstanden onder stadhouders
Provocatie in patriottentijd
Cornelis de Gijselaar en Ocker Genaerts waren leidende patriotten in uit Dordrecht. Zij waren afgevaardigden in de Staten van Holland. Toen zij in maart 1786 het Binnenhof via de Stadhouderspoort wilden verlaten werden zij belaagd door aanhangers van stadhouder Willem V.Provocatie in patriottentijd
Patriotten tegen stadhouder
De tegenstanders van de stadhouder van Oranje in de achttiende eeuw in de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden werden patriotten genoemd.Patriotten tegen stadhouder
De Hef in Rotterdam
De Hef, de in Rotterdam gebruikelijke benaming voor de monumentale Koningshavenbrug, ligt er nu werkloos bij. De spoorbrug wordt sinds de ingebruikname van de Willemsspoortunnel in 1993 niet meer gebruikt. De andere bruggen op dit tracé werden wel gesloopt.De Hef in Rotterdam
Onderwerpen
Kastelen en Buitenplaatsen in NederlandKerken in Nederland
Democratie in Nederland
Middeleeuwen
Nederland in Oorlog
Molens in Nederland
Polders en kanalen in Nederland
Romeinen in Nederland
Spoorwegen in Nederland
Tachtigjarige Oorlog
Tweede Wereldoorlog
Nederlanders en de Zeevaart
Zuidelijke Nederlanden
Leestip
Een informatieve gratis nieuwsbrief over geschiedenis. Interessante verhalen over Historische Plaatsen, Kastelen, Royalty, WO2 en Wetenschap.
Al twintig jaar een begrip bij liefhebbers
van geschiedenis en cultuur.
Mis niets ...
Neem nu een abonnement op onze
Gratis Nieuwsbrief
van geschiedenis en cultuur.
Mis niets ...
Neem nu een abonnement op onze
Gratis Nieuwsbrief
Geschiedenis Nederland
Leven in de delta is een aantrekkelijke geschiedenisbundel en een reis door de tijd en door Nederland. U ziet Nederland door de ogen van een liefhebber van geschiedenis: beleef het verleden van ons land aan de hand van opzienbarende feiten en mooie verhalen.Leven in de delta
Geschiedenis
Lees over de belangrijke episodes uit onze vaderlandse geschiedenis.'Door de Nederlandse geschiedenis' is een bundeling van de beste artikelen van Ruud van Capelleveen over de geschiedenis van Nederland.
Door de Nederlandse geschiedenis
Betrouwbare informatie kost veel tijd en geld, maar dankzij onze populaire producten heeft u op onze website toch gratis toegang.